Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011

Το δόγμα της "ελεύθερης" αγοράς

Συνέβη χρόνια πριν στην καλά οργανωμένη Γερμανία. Απολύθηκε γεωλόγος που εργαζόταν στον δημόσιο τομέα στο πλαίσιο του εξορθολογισμού των δημοσίων δαπανών, καίτοι ήταν απαραίτητος. Στη Γερμανία όμως ουδείς θεωρείται απαραίτητος, όταν το ζητούμενο είναι η επίτευξη ενός στόχου και ο στόχος εν προκειμένω ήταν η πάση θυσία συρρίκνωση του «σπάταλου» δημόσιου τομέα. Ο άνθρωπος αυτός απολύθηκε. Αποζημιώθηκε. Επειδή όμως ήταν όντως απαραίτητος προσφέρθηκε να κάνει την ίδια δουλειά ως εξωτερικός συνεργάτης. Ως ιδιώτης, που συνεργάζεται με το δημόσιο εργολαβικά. Η πρότασή του ήταν πολύ καλή και έγινε αποδεκτή. Λίγους μήνες μετά επέστρεψε και μάλιστα στο ίδιο γραφείο για να κάνει την ίδια δουλειά. Δεν ήταν όμως πια ένας ακόμα δημόσιος υπάλληλος που επιβάρυνε τα δημόσια οικονομικά. Ηταν ιδιώτης συνεργαζόμενος με το δημόσιο και ας στοίχιζε εν τέλει τα διπλά στο γερμανικό δημόσιο. Ο στόχος είχε επιτευχθεί, αφού η πληρωμή του γινόταν από άλλον κωδικό.

Αυτή η δογματική εφαρμογή της πολιτικής περιορισμού του δημόσιου τομέα εφαρμόζεται στην περίπτωση του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας. Το ζητούμενο δεν είναι η εξοικονόμηση πόρων, αλλά ο περιορισμός του διδακτικού προσωπικού κατά 50%. Δεν έχει σημασία αν πρόκειται για μόνιμους ή ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς. Δεν έχει σημασία αν οι γονείς πληρώνουν ένα σεβαστό ποσό για να μαθαίνει το παιδί τους μουσική, από το οποίο πληρώνονται οι εκπαιδευτικοί. Σημασία έχει ο πάση θυσία περιορισμός του προσωπικού στο Δημοτικό Ωδείο, το οποίο δεν είναι δυνατόν να καλύψει τις εκπαιδευτικές του ανάγκες με τους μισούς δασκάλους. Αρα, η εντολή αυτή στέλνει συστημένους δασκάλους και μαθητές στα ιδιωτικά ωδεία.

Τούτο δεν είναι κατ’ ανάγκην κακό. Στην Καβάλα τα ιδιωτικά ωδεία λειτουργούν σωστά και παρέχουν μουσική παιδεία στα παιδιά. Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι δεν είναι λίγοι οι γονείς που προτιμούν να στέλνουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά ωδεία και όχι στο δημοτικό. Άλλωστε, τα δίδακτρα δεν είναι υψηλότερα.

Το πρόβλημα είναι η δογματική εμμονή στη σάρωση του δημοσίου τομέα με την ευρύτερη έννοιά του εν ονόματι του εξορθολογισμού των δημόσιων οικονομικών. Μα και η ρετσινιά του δογματικού σε όποιον αντιδρά απέναντι σε τούτον τον πέρα για πέρα δογματικό τρόπο πολιτικής και οικονομικής αντίληψης, που τείνει να επιβληθεί ως πανάκεια. Ε, λοιπόν όχι. Δεν είναι έτσι.

Νίκος Σπιτσέρης

Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011

Χαλάσματα

Οι αντιδράσεις στον αφορισμό του αναπληρωτή υπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Σωκράτη Ξυνίδη περί κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας που ουδέν έχει να προσφέρει στον τόπο είναι ενδεικτικές της κάκιστης νοοτροπίας των νεοελλήνων. Δεν θέλουμε αλήθειες. Προτιμάμε τις στρόγγυλες «παπαριές» που ακούγονται ευχάριστα. Από την άλλη όμως ο Ξυνίδης και οι συν αυτώ ετούτου του τσούρμου, που τύποις κυβερνούν ετούτη τη χώρα, αφού άλλο δεν κάνουν από το να εφαρμόζουν τις αποφάσεις των τροϊκανών, είναι καιρός να αντιληφθούν ότι δεν έχουν το ακαταλόγιστο. Όταν πετούν μια ατάκα οφείλουν να είναι σε θέση να τη στηρίζουν υπερασπιζόμενοι τη θέση και την ιδιότητά τους.

Εν προκειμένω, ο Ξυνίδης δεν έχει άδικο όταν βάλλει κατά της κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας, που σε συνδυασμό με το ξεχείλωμα του δημόσιου τομέα συνέβαλαν καταλυτικά στη χρεοκοπία της χώρας. Άδικο έχει όταν ο αφορισμός του αυτός δεν συνοδεύεται από αντιπρόταση, πολλώ δε μάλλον όταν εκστομίζεται από μέλος της κυβέρνησης. Έστω της τύποις κυβέρνησης. Διότι το μοντέλο εναντίον του οποίου καταφέρθηκε ο κ. Ξυνίδης –κακό, κάκιστο- λειτουργούσε. Ο υπερτροφικός και σπάταλος δημόσιος τομέας έδινε αξιοπρεπείς μισθούς σε χιλιάδες ανθρώπους, που είχαν αγοραστική δύναμη και κινούσαν την αγορά στον έναν ή στον άλλο βαθμό. Ο κρατικοδίαιτος ιδιωτικός τομέας, μπορεί να λειτουργούσε παρασιτικά, αλλά λειτουργούσε. Έδινε μεροκάματα, που επίσης συνέβαλαν στο να κινηθεί η αγορά, έφτιαχνε έργα που βελτίωναν την καθημερινότητα του πολίτη. Με άλλα λόγια η οικονομία κινούνταν. Μπορεί σε λάθος κατεύθυνση, με λάθος προσανατολισμούς, αλλά κινούνταν.

Οι κυβερνήσεις των οποίων μέλος είναι ο κ. Ξυνίδης εξήγγειλαν την αλλαγή αυτού του μοντέλου, αλλά αποδεικνύονται συνεπείς μόνο στο πρώτο σκέλος: Στην αποδόμησή του. Γκρεμίζουν τον δημόσιο τομέα. Ετοιμάζουν χιλιάδες απολύσεις. Πάγωσαν τον κατασκευαστικό τομέα και δεν έχουν μια ιδέα της προκοπής για την εκταμίευση και την αξιοποίηση και αυτών ακόμα των κονδυλίων του ΕΣΠΑ. Φορολογούν τους ήδη πληρωμένους φόρους, την ακίνητη περιουσία, τη σκέψη, την ανάσα και τα όνειρα κάθε πολίτη, μην αφήνοντας κανένα περιθώριο ανάκαμψης προσωπικής ή συλλογικής.

Μα το χειρότερο από όλα είναι ότι δεν έχουν εναλλακτικό σχέδιο. Γκρεμίζουν άρον-άρον ό,τι βρήκαν υπό την πίεση των πιστωτών κι αφήνουν πίσω τους χαλάσματα μονάχα.

Νίκος Σπιτσέρης

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2011

Η τούρτα, τα κουραμπιεδάκια και το χούλα χουπ στο λιμάνι

«Ο θαλάσσιος τουρισμός δεν είναι κουραμπιεδάκια και χούλα χουπ στο λιμάνι», είπε απολύτως εύστοχα στο Δημοτικό Συμβούλιο Καβάλας ο Γιώργος Τσαλουχίδης με το δηκτικό χιούμορ που τον χαρακτηρίζει. Η ατάκα του Τσαλουχίδη μπορεί να αδικεί ενδεχομένως τη δουλειά των ανθρώπων που σπεύδουν να υποδεχθούν τα κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι με τις καλύτερες προθέσεις, αλλά αποδίδει την ουσία του πράγματος σε μια εποχή που όσο πιο σύνθετα γίνονται τα προβλήματα, τόσο περισσότερο έδαφος κερδίζουν οι υπεραπλουστευτικές απαντήσεις και λύσεις. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του τουρισμού. Όχι μόνο του θαλάσσιου ή τουρισμού κρουαζιέρας, αλλά γενικότερα του τουρισμού. Μια εποχή έγινε του συρμού ο συνεδριακός τουρισμός, που θα μπορούσε όπως όλοι έλεγαν με στόμφο να αλλάξει τον αναπτυξιακό ρου του τόπου. Έγιναν συσκέψεις επί συσκέψεων, ασκήσεις επί χάρτου, άρχισαν να σχεδιάζονται συνεδριακά κέντρα παντού, ώσπου κάποια στιγμή η υπόθεση ξεφούσκωσε και ξεχάστηκε.

Τα τελευταία χρόνια ανέβηκε στις προτιμήσεις των τοπικών πολιτικών παραγόντων ο τουρισμός κρουαζιέρας. Ετσι ο τουρισμός κρουαζιέρας, αλλιώς ο τουρισμός κρουαζιέρας. Άλλοτε φταίει η εικόνα του λιμανιού, άλλοτε ο καιρός και η κρίση στη Μέση Ανατολή, μέχρι κάποια στιγμή να ξεθυμάνει και αυτή η υπόθεση, χωρίς κάποιο αντίκρισμα. Όχι γιατί οι ιδέες περί την ανάπτυξη του συνεδριακού ή του θαλάσσιου τουρισμού επί παραδείγματι είναι περισσότερο ή λιγότερο καλές, εφαρμόσιμες ή ανεφάρμοστες, ταιριάζουν ή δεν ταιριάζουν στην Καβάλα, αλλά γιατί όλα γίνονται στο ποδάρι.

Εάν οι πολιτικοί παράγοντες του τόπου ήθελαν πράγματι να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην ανάπτυξη του τουριστικού τομέα θα έκαναν κάτι πολύ πιο απλό. Θα καλούσαν τους επιχειρηματίες που ασχολούνται στον συγκεκριμένο τομέα για να καταγράψουν και να ιεραρχήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και να δρομολογήσουν λύσεις. Είναι βέβαιο πως δεν είναι σε θέση να τα λύσουν στο σύνολό τους. Αλλά είναι επίσης βέβαιο ότι μπορεί να γίνει μια αρχή, έτσι που βήμα-βήμα να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για το άλμα, που κάποια στιγμή μπορεί να γίνει.

Τότε, όταν βήμα το βήμα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού για παράδειγμα, εάν τελικά κριθεί ότι τούτο είναι εφικτό και όντως ταιριάζει στο προφίλ του τόπου, τότε τα κουραμπιεδάκια και τα χούλα-χουπ στο λιμάνι μπορεί να μην φαντάζουν παράταιρα, αλλά ως το απολύτως απαραίτητο κερασάκι στην τούρτα.

Είναι όμως καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι η κατασκευή της τούρτας δεν ξεκινά από το κερασάκι.

Νίκος Σπιτσέρης

Παροιμιώδης ανικανότητα

Το Εκθεσιακό Κέντρο της Νέας Καρβάλης όπου στεγάζεται και φέτος η KavalaExpo 2011 είναι απτό δείγμα των δυνατοτήτων της χώρας και του τόπου, που μένουν σκανδαλωδώς ανεκμετάλλευτες λόγω της παροιμιώδους ανικανότητας όσων κυβερνούν ετούτο τον έρμο τόπο. Λόγω της παντελούς έλλειψης ενός στοιχειώδους σχεδιασμού ικανού να εκμεταλλεύεται τα στοιχειώδη. Η ανέγερση του Εκθεσιακού Κέντρου έγινε πριν λίγα χρόνια για να δώσει την απαραίτητη ώθηση στην έκθεση του Επιμελητηρίου, που ξεκίνησε δειλά-δειλά 13 χρόνια πριν στην πιλοτή της Νομαρχίας. Βρέθηκε το κατάλληλο ευρωπαϊκό πρόγραμμα και το οικόπεδο έξω από τη Νέα Καρβάλη και η Καβάλα απόκτησε ένα σύγχρονο Εκθεσιακό Κέντρο, ικανό όχι μόνο να στεγάσει μια έκθεση που πραγματοποιείται 5-6 ημέρες όλο τον χρόνο, αλλά να αποτελέσει έναν χώρο κατάλληλο και για πολλές άλλες εκδηλώσεις. Έναν χώρο, που θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να συμβάλλει στην οικονομική ζωή του τόπου με την πραγματοποίηση 3-4 θεματικών εκθέσεων, που θα μπορούσαν να προσελκύσουν επισκέπτες από τους γύρω νομούς και –γιατί όχι;- από τις Βαλκανικές χώρες.

Μα ουδέν έγινε. Αυτό το στολίδι μένει εκεί σε αχρησία 51 εβδομάδες τον χρόνο και ζωντανεύει μόνο κάθε Σεπτέμβριο για τις ανάγκες της έκθεσης. Όσοι ασχολήθηκαν κατά καιρούς είπαν διάφορα. Πως φταίει που δεν υπάρχει φορέας διαχείρισης. Πως το πρόγραμμα στο οποίο εντάχθηκε το έργο απαγορεύει την οικονομική του εκμετάλλευση. Αλλά τα όποια προβλήματα η γραφειοκρατικά προσκόμματα, όσο σύνθετα και αν είναι δεν μπορούν να αποτελέσουν δικαιολογία για τους κρατούντες. Η δουλειά τους είναι να τα λύνουν. Να τα διαχειρίζονται σωστά. Να μηχανεύονται τρόπους για την υπέρβαση των όποιων εμποδίων προκύπτουν με στόχο το κοινό όφελος.

Αν δεν είναι ικανοί να τα καταφέρουν ας παραιτηθούν και ας αφήσουν άλλους ικανότερους στη θέση τους, διότι ο χρόνος περνά εις βάρος του τόπου και των αναγκών του. Αργά ή γρήγορα η αχρησία τόσων μηνών θα προκαλέσει τόσο πολλές φθορές, που η διοίκηση του Επιμελητηρίου θα κληθεί να αποφασίσει αν αξίζει τον κόπο η αποκατάστασή τους για αυτή την λειψή εβδομάδα της έκθεσης. Αργά ή γρήγορα αυτό το στολίδι θα καταντήσει ένα ακόμα κουφάρι, που θα κείτεται έξω από τη Νέα Καρβάλη, θυμίζοντας στους περαστικούς την παροιμιώδη ανικανότητα των κρατούντων.

Νίκος Σπιτσέρης

Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011

Νετρίνα και θέσφατα

Η αναστάτωση που έχει προκληθεί στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα από μια ανακάλυψη στο πείραμα CERN της Γενεύης που πιθανά ανατρέπει τη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν δεν πρέπει να εκπλήσσει. Ετσι εξελίσσεται η επιστημονική γνώση. Με συγκρούσεις. Με ανατροπές των θεμελιωδών εννοιών στις οποίες στηρίζεται όλο το επιστημονικό εποικοδόμημα. Συνέβη την εποχή των επιστημονικών επαναστάσεων όταν οι Γαλιλαίος, Κέπλερ, Κοπέρνικος ανέτρεψαν το πτολεμαϊκό γεωκεντρικό σύστημα, ανοίγοντας τον δρόμο στο Νεύτωνα και την ηλιοκεντρική θεωρία. Η κυριαρχία της θεωρίας του Νεύτωνα δεν κράτησε πολύ. Ο Αϊνστάιν με τη θεωρία της σχετικότητας ήρθε να σαρώσει «αδιάσειστες» και «αδιαμφισβήτητες» αλήθειες.

Η συζήτηση περί την ανατροπή επιστημονικών θεσφάτων και την αλλαγή της βάσης του επιστημονικού εποικοδομήματος καθιστά εξαιρετικά επίκαιρη την προσέγγιση του Αυστριακού φιλόσοφου Paul Feyerabend, που, στο τέλος του 20ου αιώνα, κατέβασε την επιστήμη και την επιστημονική κοινότητα από το βάθρο της αυθεντίας. Κατά τον Feyerabend, οι τεχνολογικές επιτυχίες εξαργυρώνονται με τη συμμετοχή της επιστήμης στο σύστημα εξουσίας, ως κεντρικός στυλοβάτης ενός αλλοτριωτικού και καταπιεστικού κοινωνικού σχηματισμού.

Η αντιμέθοδος του αυστριακού φιλοσόφου προτείνει ευθέως τον χωρισμό της επιστήμης από το κράτος, τον οποίο θεωρεί προϋπόθεση για την ελευθερία του ανθρώπου. Η έννοια του γνωσιολογικού αναρχισμού τον οποίο εισάγει αμφισβητεί ευθέως τον ρόλο των ειδικών και εμπειρογνωμόνων, στους οποίους χρεώνει ότι επιχειρούν να επιβάλλουν την τεχνολογική τους προκατάληψη σε όλες τις εκδηλώσεις της κοινωνίας, για τούτο και προτείνει να επιβλέπεται η δραστηριότητά τους από επιτροπές πολιτών, οι οποίοι αν και απληροφόρητοι εκπροσωπούν την κοινή βούληση και το ενδιαφέρον για την ελευθερία.

Προσέγγιση δραματικά επίκαιρη στις μέρες μας, που οι «σοφοί» περί τα οικονομικά ανά τον κόσμο αραδιάζουν νούμερα και αριθμούς, αδιαφορώντας αν οι προσθαφαιρέσεις τους ρίχνουν στον Καιάδα εκατομμύρια ανθρώπους. Αρκετά κράτησε η ανοχή των πολιτών στο θέσφατο των «κοράκων» της οικονομικής επιστήμης που με το φρύδι υψωμένο επιβάλλουν εξοντωτικές ποινές σε ολόκληρες χώρες και προτείνουν τη συνταγή της ακραίας λιτότητας σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις. Θέσφατα δεν υπάρχουν. Όταν κάτι νετρίνα ξεπέρασαν στο CERN την ταχύτητα του φωτός κατά 60 νανοδευτερόλεπτα απειλώντας την κοσμική σταθερά στην οποία στήριξε ο Αϊνστάιν τη θεωρία του, ουδεμία βεβαιότητα επιτρέπεται στις κρατούσες οικονομικές συνταγές των ειδημόνων.

Νίκος Σπιτσέρης

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2011

Ιστορική ευκαιρία

Μια πρώτη και πολύ σημαντική φάση της διεκδίκησης του στρατοπέδου «Ασημακοπούλου» από τον δήμο Καβάλας έχει ολοκληρωθεί. Πλέον ο δήμος διαθέτει στα χέρια του μια ολοκληρωμένη πρόταση, βάσει της οποίας μπορεί να διεκδικήσει την κυριότητα του στρατοπέδου από πλεονεκτική θέση. Είναι άλλο να διεκδικείς μια έκταση από το Υπουργείο Εθνικής Αμυνας για το καλό του τόπου και των πολιτών του έτσι γενικώς και αορίστως και είναι άλλο να έχεις στη διάθεσή σου μια ολοκληρωμένη πρόταση με αρχή, μέση και τέλος, η οποία μάλιστα μπήκε στη βάσανο του δημοσίου διαλόγου σε όλα τα στάδιά της, άρα συναντά κατά το μάλλον ή ήττον την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας. Άλλωστε, παρά τις όποιες επί μέρους ενστάσεις μπορεί κανείς να διατηρεί, οι γενικές γραμμές της μελέτης κινούνται αναμφιβόλως προς θετική κατεύθυνση.
Πρώτον και κύριον, η μελέτη δεν προβλέπει αύξηση των κτισμένων επιφανειών, όπως άλλωστε από την αρχή είχε δηλώσει ο Κωστής Σιμιτσής. Οι επιχειρήσεις που θα επιλεγούν θα στεγαστούν στα υφιστάμενα κτίρια, που έχουν το δικό τους χρώμα και μπορούν κάλλιστα να καλύψουν και χώρους εστίασης και αναψυχής, αλλά και επιχειρήσεις πληροφορικής για παράδειγμα. Άρα ο κίνδυνος τσιμεντοποίησης δείχνει να εκλείπει. Το «Ασημακοπούλου» θα παραμείνει ένας απολύτως απαραίτητος πνεύμονας πρασίνου και αναψυχής, με πεζόδρομους, ποδηλατόδρομους και γήπεδα για αθλοπαιδιές. Δεύτερον και εξίσου σημαντικό, η επιχειρηματική δραστηριότητα που θα επιλεγεί δεν περιλαμβάνει ένα νέο Εμπορικό Κέντρο και άρα κατ’ επέκταση δεν απειλεί να μειώσει περαιτέρω την κίνηση στη χειμαζόμενη αγορά του κέντρου.
Το ερώτημα είναι γιατί παραλλήλως με την εκπόνηση της μελέτης δεν έγιναν βήματα προόδου στο ζήτημα της διεκδίκησης της κυριότητας των στρατοπέδων. Η τοποθέτηση του επικεφαλής της εταιρείας Ατλαντίς συμβουλευτική Αγγελος Μαγκλής πως σημασία έχει η αρτιότητα της πρότασης και όχι αν τελικά κληθεί να την υλοποιήσει ο δήμος ή το υπουργείο Εθνικής Αμυνας δεν μπορεί να καλύπτει την Καβαλιώτικη κοινωνία. Τα στρατόπεδα αυτά που δεκαετίες πριν χωροθετήθηκαν δίπλα και μέσα στις πόλεις για να ελέγχουν τον «εσωτερικό εχθρό» πρέπει να αποδοθούν στις τοπικές κοινωνίες.
Η δημοτική Αρχή οφείλει να «τρέξει» το θέμα με ακόμα πιο γοργούς ρυθμούς. Πρόκειται για μια ιστορική ευκαιρία για την πόλη της Καβάλας που δεν πρέπει να χαθεί.
Νίκος Σπιτσέρης

Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

Το παράλογο της καταδίκης του ΑΟΚ

Ανακριτής και εισαγγελέας διαφώνησαν αν πρέπει ή όχι να μείνει στη φυλακή ο Μάκης Ψωμιάδης για την υπόθεση των στημένων παιχνιδιών. Ο ανακριτής Γ. Κασσίμης πρότεινε να αφεθεί ελεύθερος υπό όρους (600.000 ευρώ εγγύηση, απαγόρευση εξόδου και εμφάνιση στο τμήμα της περιοχής του δύο φορές τον μήνα), ενώ η εισαγγελέας Αθηνά Θεοδωροπούλου θεωρεί ότι η θέση του είναι στη φυλακή. Με αυτά και με κείνα και λόγω μιας καταδίκης ερήμην για οφειλές προς το Δημόσιο, που η υπεράσπισή του υποστήριξε ότι οφείλεται στο γεγονός ότι οι ειδοποιήσεις πήγαιναν σε λάθος διεύθυνση, ο Μάκης Ψωμιάδης απολαμβάνει την ελευθερία του, καπνίζοντας τα ακριβά πούρα του και φυσώντας επιδεικτικά τον καπνό στα μούτρα της ελληνικής δικαιοσύνης.

Το ερώτημα όμως είναι βάσει ποιας λογικής τιμωρήθηκε ο ΑΟΚ με υποβιβασμό στη Δ’ Εθνική ή έστω στην Football League εάν τελικά τον ευνοήσει η καραμπόλα της συμπλήρωσης της Super League με τη Λάρισα και τον Πανσερραϊκό. Εάν δεν είναι απολύτως βέβαιη η ενοχή του Μάκη Ψωμιάδη και του υιού του Σταύρου, που στο μεταξύ έχει αθωωθεί πανηγυρικά, για την υπόθεση των στημένων αγώνων, τότε γιατί επιβάλλεται αυτή η εξοντωτική τιμωρία στην ομάδα και κατ’ επέκτασιν στην πόλη και τους οπαδούς της;

Μπορεί σε πολλούς να φαντάζει δικαίως λεπτομέρεια η επιχείρηση εξαφάνισης του ΑΟΚ από τον χάρτη, όταν οι απολύσεις, τα λουκέτα επιχειρήσεων, ακόμα και οι αυτοκτονίες λόγω χρεών και αδιεξόδων είναι πια μέρος της καθημερινότητας. Πράγματι, το ποδόσφαιρο είναι «το πιο σημαντικό ασήμαντο πράγμα του κόσμου» όπως το έθεσε ο καθηγητής της εθνολογίας Κριστιάν Μπρομπερζέ, αλλά εν προκειμένω τίθεται θέμα δικαιοσύνης. Ύπαρξης ενός κράτους δικαίου, που εμπνέει την εμπιστοσύνη στους πολίτες. Είναι παράλογο και άδικο να τιμωρείται η ομάδα μιας πόλης, που προϋπήρχε του Ψωμιάδη και θα υπάρχει και μετά από αυτόν, όταν η κύρια κατηγορία βάσει της οποίας καταδικάστηκε η διοίκησή της δεν έχει αποδειχθεί.

Όταν ο φερόμενος ως ένοχος κάνει τις τσάρκες του στο Πασαλιμάνι, ο οπαδός αντιλαμβάνεται ότι η καταδίκη της ομάδας του είναι μέρος ενός επικοινωνιακού παιχνιδιού με στόχο τον φτηνό εντυπωσιασμό και όχι την κάθαρση του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Νίκος Σπιτσέρης

Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2011

Ελεγχος παρορμήσεων

Οι προσεγγίσεις περί κοιλιόδουλων χοντρών και πειθαρχημένων αδύνατων δεν απέχουν πολύ από την πραγματικότητα, αλλά πλέον η επιστήμη αποφαίνεται ότι δεν είναι θέμα χαρακτήρα ή βούλησης, αλλά ζήτημα βιολογικό. «Νομίζω ότι υπάρχουν βιολογικές αιτίες που οι άνθρωποι δεν μπορούν να ελέγξουν την επιθυμία τους για φαγητό», δήλωσε ο Ρόμπερτ Σέργουιν επικεφαλής ομάδας ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Γιέηλ, που διεξήγαγε έρευνα για το θέμα. «Υπάρχει ένα κέντρο ελέγχου, μια ανώτερη λειτουργία που ελέγχει τα κέντρα της ανταμοιβής. Αυτό το κέντρο ελέγχου υστερεί στους ανθρώπους με παχυσαρκία. Δεν ενεργοποιούν αυτό το σύστημα (αυτό-ελέγχου) και αυτό πιθανώς συμβάλλει στην παχυσαρκία τους». Έτσι, δυο ώρες μετά το φαγητό, ο έλεγχος του εγκεφάλου τους (με λειτουργική μαγνητική απεικόνιση fMRI) αποκάλυπτε ότι στους μεν αδύνατους ενεργοποιείτο η περιοχή που συνδέεται με τον έλεγχο των παρορμήσεων, ενώ αντίθετα στους παχουλούς δεν υπήρχε ανάλογη δραστηριότητα στην ίδια περιοχή.

Αυτό συμβαίνει με τον Βενιζέλο, τον Πάγκαλο και τους συν αυτώ, που τρώνε τον άμπακο πριν, μετά και κατά τη διάρκεια των αποφάσεων, που ρίχνουν την Ελλάδα και τους Έλληνες στα τάρταρα. Δεν είναι θέμα χαρακτήρα. Βιολογικό είναι το πρόβλημα.

Μα αν τούτο ισχύει. Αν όσα ξέραμε περί χοντρών και αδύνατων πρέπει να αναθεωρηθούν βάσει νέων επιστημονικών δεδομένων, αξίζει να διερευνηθούν εξ υπαρχής οι λόγοι της παροιμιώδους ανικανότητας και καφρίλας όσων κυβερνούν ετούτο τον τόπο. Ενδεχομένως, οι ώρες που σπατάλησαν στους κομματικούς διαδρόμους των δύο μεγάλων κομμάτων και οι βυζαντινισμοί στους οποίους ασκήθηκαν επί χρόνια να έχουν –ανεξαρτήτων σωματικού βάρους- αλλοιώσει την περιοχή του εγκεφάλου, που συνδέεται με τον έλεγχο των παρορμήσεων. Έτσι, μην μπορώντας να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους παίρνουν τη μια ανεκδιήγητη απόφαση μετά την άλλη. Επιδίδονται μετά μανίας στην κονόμα και την αρπαχτή. Αντιμετωπίζουν ετούτη τη χώρα ως τσιφλίκι των Παπανδρέου, των Καραμανλήδων και των Μητσοτάκηδων. Δεν διστάζουν να εκλεγούν στη Βουλή, να αναλάβουν κυβερνητικά οφίτσια, ενίοτε και καθήκοντα πρωθυπουργού, παρ’ όλο που βαθιά μέσα τους γνωρίζουν ότι δεν είναι σε θέση να δέσουν μόνοι τους τα κορδόνια των παπουτσιών τους.

Αλλά το πιο τραγικό είναι ότι εκλέγονται επανειλημμένα αν και η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων γνωρίζει το χάλι τους. Βρε μπας και η απώλεια του ελέγχου των παρορμήσεων δεν αφορά μόνο τους παχύσαρκους, αλλά τους νεοέλληνες στο σύνολό τους, ανεξαρτήτως βάρους και φυσικής κατάστασης; Η επιστήμη έχει τον λόγο.

Νίκος Σπιτσέρης

Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2011

Επικοινωνιακός αυτισμός και πραγματικότητα

Το δικαίωμα της δημόσιας τοποθέτησης επί παντός του επιστητού και της επώνυμης άποψης για τα πράγματα απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς. Ανά πάσα στιγμή ελλοχεύει ο κίνδυνος να «παραμυθιαστεί» κανείς και να νομίζει ότι από τη στιγμή που τοποθετήθηκε δημόσια, αυτό που είπε είναι γνωστό. Ότι οφείλουν οι πάντες να το γνωρίζουν και να τοποθετούνται αναλόγως. Πρόκειται για παιδική αρρώστια της δημοσιογραφίας, που περνούν άλλος λίγο-άλλος πολύ όσοι έχουν περάσει από το επάγγελμα, άλλος σε πιο ελαφριά και άλλος σε πιο βαριά μορφή. Εξαρτάται από το έρμα του καθενός, τις γνώσεις και τις παραστάσεις του. Αυτή η «αρρώστια», που μέχρι πρότινος ήταν δοκιμασία για τους δημοσιογράφους, τους πολιτικούς, τους τραγουδιστές και τους ηθοποιούς έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας στην εποχή του facebook και των μπλογκς.

Αυτά τα δυο πολύ σημαντικά μέσα άμεσης δημοκρατίας, που δίνουν το δικαίωμα της έκφρασης και της ανταλλαγής απόψεων σε όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως επαγγελματικής ιδιότητας απειλούν να εγκλωβίσουν σε έναν κόσμο εικονικό ολοένα και περισσότερους, που μπερδεύουν τη δια ζώσης επικοινωνία με την ηλεκτρονική. Τον πραγματικό κόσμο που είναι εκεί έξω, με τον πλησίον να έχει τις μαύρες του ή να ξεπερνά τις δυσκολίες με ένα αφοπλιστικό χαμόγελο, με τον κόσμο της κοινωνικής δικτύωσης, που έχει αναμφίβολα εξαιρετικό ενδιαφέρον, δίνει πολύ μεγάλες δυνατότητες επικοινωνίας και πληροφόρησης, αλλά δεν είναι η πραγματικότητα.

Συμβαίνει και σε επίπεδο πολιτικής ζύμωσης και αντιπαράθεσης. Ολοένα και περισσότεροι βγάζουν τα σώψυχά τους στα διάφορα μπλογκς ή στο facebook, με τόση ένταση και επιμονή, που συχνά δημιουργούν εντάσεις με πολιτικές προεκτάσεις. Πολιτικοί εγκλωβίζονται σε έναν άγονο διάλογο με τους πολίτες, χάνοντας άσκοπα πολύτιμο χρόνο, ενώ το επίπεδο της αντιπαράθεσης συχνά αδικεί ολότελα την προσπάθεια. Μα στο μεταξύ, υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος. Με τον καιρό ολοένα και περισσότεροι αντιλαμβάνονται τις διαφορές του εικονικού από τον πραγματικό κόσμο. Ξεπερνούν την παγίδα του επικοινωνιακού αυτισμού (σ.σ. «το γραψα, «το είπα») και αντιλαμβάνονται τις δυνατότητες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης χωρίς υπερβολές. Συνειδητοποιούν αυτό που καλά γνωρίζουν στην Αμερική λόγω μεγαλύτερης τριβής και εξοικείωσης.

Ο Ομπάμα κέρδισε τις προηγούμενες εκλογές χρησιμοποιώντας κατά κόρον τις νέες τεχνολογίες, αλλά πάντα σε συνδυασμό με την δουλειά πόρτα-πόρτα. Αν δεν το έκανε, θα έψαχνε ακόμα στα σχόλια και τα likes τα αίτια της αποτυχίας του.

Νίκος Σπιτσέρης

Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011

Να γκρεμίσουμε

Ήξεραν καλά ότι οδηγούν τη χώρα στον γκρεμό, όταν έβαζαν τα δικά τους παιδιά από πόρτες και παράθυρα σε ένα ελληνικό δημόσιο αναποτελεσματικό και αντιπαραγωγικό. Μα δεν νοιάστηκαν στιγμή. Μην έχοντας άλλο να προτείνουν στους πιστούς τους, παρά μόνο μια μόνιμη θέση εργασίας κατάντησαν τον δημόσιο τομέα από απαραίτητο και σημαντικό εργαλείο χάραξης πολιτικής σε ίδρυμα επαγγελματικής αποκατάστασης ημετέρων κατά κύριο λόγο. Ακόμα και όταν δημιούργησαν το ΑΣΕΠ έκαναν ό,τι μπορούσαν για να το σαμποτάρουν, τακτοποιώντας πάλι κατά την προσφιλή τους τακτική με αδιαφανείς διαδικασίες δικά τους παιδιά. Παράλληλα, άφησαν τους νταβατζήδες να κουρσεύουν ανενόχλητοι το δημόσιο βιος με το αζημίωτο, ώσπου η ρημαγμένη χώρα έφτασε στο νυν και αεί. Τώρα, τα ίδια χασαπόσκυλα που έκαναν καριέρα στους διαδρόμους του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, σκυλεύοντας το δημόσιο βιος, μην τολμώντας να κάνουν έστω και την ύστατη ώρα τις απαραίτητες ρήξεις κατέφυγαν στην προσφιλή τους τακτική: Επιβάλλουν χαράτσια επί δικαίων και αδίκων. Φόρους εξοντωτικούς επικαλούμενοι τις πιέσεις της τρόικας και το απόλυτο αδιέξοδο. Επισείοντας τον μπαμπούλα της χρεοκοπίας, που πλησιάζει ολοένα και πιο απειλητικά.

Τα χαράτσια θα εισπραχτούν στον έναν ή στον άλλο βαθμό. Θα αποδοθούν στους πιστωτές μας γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Αλλά ακόμα και αν προσωρινά αποφευχθεί η χρεοκοπία. Ακόμα και αν τα καταστροφικά σενάρια περί την έξοδο από την ευρωζώνη δεν γίνουν πραγματικότητα, τίποτα δεν μπορεί να γίνει αν αυτά τα χασαπόσκυλα δεν εξαφανιστούν από την πολιτική σκηνή. Παρά τις όποιες εξαιρέσεις, που άλλο δεν κάνουν από το να επιβεβαιώνουν τον κανόνα, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν κλείσει τον κύκλο τους. Το μόνο που μπορούν να προσφέρουν στο εξής είναι ακόμα περισσότερη διαφθορά, περισσότερες προσλήψεις κολλητών και ακόμα περισσότερες χαμένες ευκαιρίες ανάπτυξης ετούτου του ευλογημένου τόπου.

Η απάντηση στο εύστοχο προεκλογικό σύνθημε «Αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» που χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου είναι ότι αλλαγή δεν γίνεται με τα ίδια άδεια κοστούμια. Αλλαγή δεν γίνεται με τη διαιώνιση των ίδιων πρακτικών, που έφεραν τη χώρα σε αυτό το σημείο. «Τέτοια είναι η στάνη, τέτοιο γάλα βγάζει». Αν δεν γκρεμιστούν για να φτιαχτούν άλλες με σύγχρονα υλικά, τίποτα δεν μπορεί να γίνει.

Νίκος Σπιτσέρης

Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2011

Ανατροπές

Το ΠΑΣΟΚ χρεοκόπησε. Οριστικά και αμετάκλητα. Ήταν γνωστό, αλλά επιβεβαιώθηκε εμφαντικά με το θρίλερ της αναβολής της επίσκεψης του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου στην Αμερική και τη φημολογούμενη απειλή του υπουργού Οικονομίας Ευάγγελου Βενιζέλου να παραιτηθεί. Μαζί του χρεοκόπησε και ο δικομματισμός όπως τον ζήσαμε σε τούτη τη χώρα από το 1974 μέχρι σήμερα. Διότι εκλογές θα γίνουν σύντομα και πρώτο κόμμα θα είναι αναμφιβόλως η Ν.Δ., αλλά ο Αντώνης Σαμαράς δεν θα ηγηθεί μονοκομματικής κυβέρνησης, παρά την τζάμπα επίδειξη αυτοπεποίθησης κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ. Τα κουκιά δεν βγαίνουν. Η κυβέρνηση που θα προκύψει όπως και αυτές που θα ακολουθήσουν θα είναι πολυκομματική και τούτο δεν θα είναι μια φάση μεταβατική αντίστοιχη των τριών αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων της περιόδου 1989-’90. Τα υφιστάμενα πολιτικά κόμματα θα κληθούν να διαχειριστούν τη χρεοκοπία της χώρας και να δώσουν λύσεις. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα τα καταφέρουν.

Αυτό που είναι βέβαιο είναι πως ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. δεν μπορούν. Μένει να απαντηθεί αν σε τούτες τις συνθήκες θα μπορέσουν τα μικρότερα κόμματα να δώσουν λύσεις. Μα κυρίως αν θα βρεθεί τρόπος να μπουν στο παιχνίδι οι εφεδρείες που έχει ετούτος ο τόπος και που βρίσκονται στο περιθώριο της πολιτικής ζωής γιατί δεν έχουν άλλη επιλογή. Αρκετά κυβέρνησαν τα σκύβαλα που επέλεξαν να κάνουν πολιτική καριέρα στα δυο μεγάλα κόμματα όχι με τη φιλοδοξία να δώσουν λύσεις στα προβλήματα του τόπου, αλλά για να φάνε και να πιουν. Άλλωστε, λύσεις δεν μπορούν αντικειμενικά να δώσουν άνθρωποι που δεν έχουν κολλήσει ένα ένσημο στη ζωή τους.

Αν όμως λύσεις ρεαλιστικές δεν βρεθούν, που είναι και το πιθανότερο, ετούτη η κρίση θα οδηγήσει αργά ή γρήγορα σε ξαναμοίρασμα της τράπουλας πιθανά σε μια νέα εκδοχή του δικομματισμού, που θα αναδυθεί από τα ερείπια που θα αφήσει πίσω της η κρίση.

Στο μεταξύ, όλα, μα όλα είναι πλέον πιθανά. Χρεοκοπία, επιλεκτική χρεοκοπία, στάσεις πληρωμών στο Δημόσιο πριν από το τέλος του χρόνου και απολύσεις ακόμα και στον στενό δημόσιο τομέα. Οι βουλευτές δεν θα διαγκωνίζονται πλέον για να διορίσουν ανθρώπους τους, αλλά για να σώσουν τους δικούς τους από την απόλυση.

Νίκος Σπιτσέρης

Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2011

Η σύλληψη του Μάκη και η Οπερα Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης

Σπάραξε η καρδιά του σαν είδε τον Μάκη να οδηγείται με χειροπέδες στα δικαστήρια της Ευελπίδων. Όταν όμως τον είδε να καταγγέλλει το σύστημα και να δηλώνει πολιτικός κρατούμενος ένα χαμόγελο άνθισε στο πρόσωπό του. Ήταν ο Μάκης που ήξερε και καμάρωνε από παλιά. Ο παράγοντας που δεν μάσαγε και είχε πάντα τον τρόπο του. Ο λεβέντης με τα ακριβά αυτοκίνητα, τα ακριβά πούρα και κομπολόγια και τις ακριβές γκόμενες. Μάγκας πάει να πει. Όχι σαν εκείνο τον ξενέρωτο τον Κουβέλη, που γιουχάισε τις προάλλες σαν δεκανίκι του ΠΑΣΟΚ. Καλά έκανε. Δεν μετάνιωσε στιγμή. Σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές οι αλήθειες πρέπει να λέγονται στακάτες. Απλές και ξάστερες. Όπως τις αμολάει ο Μάκης. Ενώ αυτός ο Κουβέλης το γυρνάει από δω, το γυρνάει από κει. Μπερδεμένα τα λέει.

- Γιατί μπερδεμένα; Δεν τάχθηκε κατά του μνημονίου; Κατά αυτής της πολιτικής την οποία έχει χαρακτηρίσει επανειλημμένως ως αδιέξοδη και απολύτως λαθεμένη;
- Μπορεί. Αλλά δεν τα λέει στακάτα. Έχει αυτό το ύφος που δεν μ’ αρέσει. Αυτό το «σκεπτόμενο» που μου τη σπάει.

Στενοχωρέθηκε, αλλά δεν τον φοβάται τον Μάκη. Είναι σίγουρος ότι στο τέλος θα τα καταφέρει. Μόνο για τον ΑΟΚ δεν μπορεί να το χωνέψει. Η Δ’ Εθνική είναι καταστροφή. Διάλυση. Φέτος και τα επόμενα χρόνια δεν θα ‘χει Κυριακές κόντρα σε Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό, ΠΑΟΚ και ΑΕΚ. Δεν θα ‘χει κουβέντα για το αν θα βγούμε η όχι Ευρώπη.

- Μόνο το μπάσκετ θα μας μείνει.
- Το μπάσκετ και οι απευθείας μεταδόσεις συναυλιών από την όπερα Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης στο Οσκαρ.
- Σώπα ρε.
- Ναι σου λέω. Την συμφωνία την έκλεισε ο δήμαρχος με τον Αντένα σε τιμή ευκαιρίας. 11.500 ευρώ όλα μαζί. Πέρασε και από το Δημοτικό Συμβούλιο και μπαίνει σε εφαρμογή.
- Μπράβο ρε και γω που τον είχα παρεξηγήσει που δεν τά ‘βρισκε με τον Μάκη. Σου λέει δεν θα ‘χει γήπεδο, πάτε στην όπερα στο Οσκαρ. Λες να το ‘κανε σε συνεννόηση με τον Μάκη;


Νίκος Σπιτσέρης

Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2011

Θασιακή υπέρβαση

Αυτό που συμβαίνει με τους περισσότερους πολιτιστικούς συλλόγους παραπέμπει στη λογική σνακ-μπαρ, που χαρακτηρίζει την αγορά σε περιόδους κρίσης. Η μεγάλη πλειοψηφία βαδίζει την πεπατημένη προτιμώντας τη σιγουριά από το ρίσκο. Στην περίπτωση των πολιτιστικών συλλόγων η σίγουρη «περπατημένη» οδός είναι οι παραδοσιακές στολές και οι χοροί σε διάφορες εκδηλώσεις, κάποια ταξίδια σε ανταγωνιστικές τιμές και η αναβίωση δυο τριών εθίμων τον χρόνο. Στην περίπτωση της λογικής «σνακ μπαρ» στην αγορά, ο νέος επιχειρηματίας προτιμά την πεπατημένη από τη ρηξικέλευθη επιλογή. Τι μαγαζιά επί παραδείγματι πηγαίνουν καλά στην παραλιακή; Τα σνακ μπάρ; Σνακ μπαρ ανοίγει. Τα κουρεία στη Βενιζέλου; Κουρείο ανοίγει. Όχι πως δεν απαιτείται κόπος και πάλι. Απαιτείται. Αλλά απουσιάζει το απρόβλεπτο. Εκείνο το στοιχείο που μπορεί να φέρει την υπέρβαση. Σε επίπεδο επιχειρηματικό η υπέρβαση αφορά τα κέρδη και τους ορίζοντες ενός επιχειρηματικού ανοίγματος. Στην περίπτωση των πολιτιστικών συλλόγων είναι ο βαθμός παρέμβασής τους στην κοινωνία και τον πολιτισμό με την ευρύτερη έννοια.

Ετούτη την υπέρβαση κάνει τα τελευταία χρόνια σε επίπεδο πολιτιστικών συλλόγων η Θασιακή Ενωση με τη διοργάνωση του Συμποσίου Θασιακών Μελετών. Δίνει το βήμα για την παρουσίαση εργασιών και μελετών που αφορούν την ιστορία του νησιού. Φέρνει σε επαφή ανθρώπους από διαφορετικές αφετηρίες, που έχουν κοινό καημό για την ιστορία του νησιού. Ιστορικοί, δάσκαλοι, ιερωμένοι, αρχιτέκτονες καταθέτουν στοιχεία και απόψεις για την ιστορία της Θάσου σε μια πραγματικά μοναδική για πολιτιστικό σωματείο διοργάνωση. Αυτή η ξεχωριστή διοργάνωση πραγματοποιείται φέτος στον Λιμένα και στον Ποτό, σε Καλογερικό και «Alexandra Beach», από 17 έως 19 Σεπτεμβρίου. Είναι το 6ο Συμπόσιο τα είκοσι τελευταία χρόνια.

Μάλιστα φέτος, οι διοργανωτές δηλαδή η Θασιακή Ενωση και η Εταιρεία Θασιακών Μελετών έκαναν την κρίση ευκαιρία, απευθυνόμενοι και σε ιδιώτες χορηγούς. Έτσι, εκτός από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, τον δήμο Θάσου, το ΤΕΙ Καβάλας και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, την διοργάνωση υποστηρίζουν πέντε ιδιώτες: οι Χαράλαμπος Φιλιππίδης, Τάκης Χαριτόπουλος, Τάσος Καπόλλας, Τάσος Γιαξής και Κωνσταντίνος Χιόνης.

Νίκος Σπιτσέρης

Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2011

Σκύβαλα παντού

Η ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Επαγγελματοβιοτεχνών Καβάλας προς βουλευτές, που δόθηκε στη δημοσιότητα αρκεί για να καταλάβει κανείς πώς φτάσαμε ως εδώ. Σοβαρά-σοβαρά, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Παναγιώτης Αρσονιάδης καλεί τους βουλευτάδες να μην εμπλακούν με τις εκλογές της Ομοσπονδίας που θα γίνουν στις αρχές Δεκεμβρίου κατά πώς το συνηθίζουν και μάλιστα τους προειδοποιεί ότι εάν το πράξουν θα τους εκθέσει δίχως δισταγμό. Εκθέτοντας την ίδια στιγμή δίχως δισταγμό εαυτόν και αλλήλους, όπως είχε πράξει και λίγους μήνες πριν όταν είχε λάβει την απόφαση να παραδώσει μαθήματα δημοσιογραφίας στους δημοσιογράφους. Όχι γιατί το περιεχόμενο της επιστολής δεν απηχεί την πραγματικότητα. Αλλά γιατί στην πολιτική κάποια πράγματα γίνονται και δεν λέγονται, ενώ άλλα λέγονται και δεν γίνονται. Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα και για τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας και για τους βουλευτές.


Οι οποίοι –ειρήσθω εν παρόδω- είναι ικανοί να έχουν αρχίσει τα τηλεφωνήματα για να επηρεάσουν πρόσωπα και καταστάσεις στις επικείμενες εκλογές της Ομοσπονδίας και τούτο ούτε αυθαίρετο, ούτε υπερβολικό είναι. Εδώ ο Εμινίδης έφτασε να καταθέσει ερώτηση στη Βουλή για το κόστος της συνδρομής των τοπικών εφημερίδων, θα διστάσει να εγκατασταθεί στο αρχηγείο του και να δώσει τον υπέρ πάντων αγώνα για τις εκλογές της Ομοσπονδίας; Προφανώς όχι. Αυτό είναι το επίπεδο της πλειοψηφίας όσων ασχολούνται με τα κοινά. Τόσο μικροί είναι οι ορίζοντές τους και τούτο δεν αφορά μόνο τους πολιτικούς των δύο μεγάλων κομμάτων. Αφορά και κάτι σκύβαλα της Αριστεράς, που αντί να αντιληφθούν την κρισιμότητα των στιγμών και την ευθύνη ενός εκάστου, δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους για την χρεωκοπία του πολιτικού συστήματος, αδυνατώντας να αντιληφθούν ότι είναι μέρος του προβλήματος.


Όχι γιατί κυβέρνησαν και οδήγησαν τη χώρα στον γκρεμό, αλλά γιατί όταν χρειάστηκε να πάρουν στα χέρια τους το τιμόνι και να επιχειρήσουν να τη σώσουν λάκισαν. Αντί της ανάληψης της ευθύνης, προτίμησαν τη σιγουριά της κριτικής, ακυρώνοντας εαυτόν.


Με αυτά και με αυτά, η χώρα πορεύεται ασυγκράτητη στο χείλος του γκρεμού και οι επαγγελματοβιοτέχνες της Καβάλας στις κάλπες αρχές Δεκεμβρίου. Κι ο Θεός βοηθός.


Νίκος Σπιτσέρης

Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου 2011

Προ ημερησίας

Η αποχώρηση των συμβούλων της αντιπολίτευσης στο Δημοτικό Συμβούλιο Παγγαίου σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη διάρκεια της συζήτησης των προ ημερησίας διάταξης θεμάτων είναι μια καλή ευκαιρία να αντιληφθούν τα μέλη όλων των συμβουλίων –δημοτικών και περιφερειακού- ότι δεν πάει άλλο. Τα θέματα προ ημερήσιας διάταξης είναι το αλάτι και το πιπέρι των συνεδριάσεων, αρκεί να τηρείται ο κανονισμός που οι ίδιοι έχουν ψηφίσει. Αρκεί η συζήτηση για τα θέματα προ ημερήσιας διάταξης να διαρκεί μία ώρα όπως προβλέπεται τις περισσότερες φορές βάσει κανονισμού. Οι υπερβάσεις ετούτου του ορίου να είναι η εξαίρεση. Όχι ο κανόνας όπως συμβαίνει και τούτο δεν αφορά το Δημοτικό Συμβούλιο Παγγαίου, αλλά όλα τα συμβούλια των δήμων και της περιφέρειας.

Η προ ημερήσιας συζήτηση έχει ξεχειλώσει με ευθύνη όλων, αλλά κατά κύριο λόγο των προέδρων των συμβουλίων, που δεν έχουν αντιληφθεί ότι καθήκον τους είναι η τήρηση του κανονισμού. Όχι για λόγους τυπικούς, αλλά για την ουσία του πράγματος. Οι ατέρμονες, κουραστικές συζητήσεις όχι μόνον ουδέν προσφέρουν, αλλά τουναντίον ευτελίζουν τη λειτουργία ενός Συμβουλίου. Δεν είναι δυνατόν να διαρκεί δυο και τρεις ώρες η προ ημερησίας διάταξης συζήτησης γιατί σε τούτη την περίπτωση συμβαίνει ό,τι με την υπερβολή στο αλάτι και το πιπέρι κατά το μαγείρεμα. Το αποτέλεσμα δεν τρώγεται.

Τα μέλη των συμβουλίων, δημοτικών και περιφερειακού, πρέπει να αντιληφθούν τη σημασία του ρόλου τους και να μάθουν να λειτουργούν αναλόγως. Οι συνεδριάσεις τους είναι η κορυφαία έκφραση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και ως τέτοια οφείλουν να τη διαφυλάξουν ως κόρην οφθαλμού. Τα παραλυτικά φαινόμενα στη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, οι ανούσιες συζητήσεις επί ώρες, η αναποτελεσματικότητα εν τέλει, που όλα τούτα προκαλούν απογοητεύουν και θυμώνουν δικαίως τους πολίτες. Μα και δίνουν λαβή σε φωνές που αμφισβητούν τους δημοκρατικούς θεσμούς. Συνέβη τις δεκαετίες του ’20 και του ’30 στην Ευρώπη, με συνέπεια να ανοίξει διάπλατα ο δρόμος για τα φασιστικά καθεστώτα και τον Χίτλερ.

Νίκος Σπιτσέρης

Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2011

Με τα μαλλιά στα χέρια

Όχι, δεν είναι πρόβλημα το τέλος για τα ακίνητα, που αιφνιδίως ανακοίνωσε η κυβέρνηση προ του απολύτου αδιεξόδου. Πρόβλημα είναι όλα τα άλλα. Το αιφνίδιο του πράγματος. Το απόλυτο αδιέξοδο για πολλοστή φορά. Μα το χειρότερο είναι η εικόνα μιας κυβέρνησης, που έχει χάσει πλήρως τον έλεγχο της αντικειμενικά πολύ δύσκολης κατάστασης και προσπαθεί κάθε φορά με λύσεις του ποδαριού να δώσει λύση. Μια κάποια λύση. Δίχως μπούσουλα. Δίχως σχέδιο. Εν τέλει το πρόβλημα είναι το έλλειμμα πολιτικής υπό την έννοια της στόχευσης και της ιεράρχησης προβλημάτων, αναγκών και τρόπων αντιμετώπισης.
Σε γενικές γραμμές, στην ελεύθερη οικονομία, οι μονεταριστές που έχουν κυριαρχήσει τις τελευταίες δεκαετίες πρεσβεύουν ότι το κράτος πρέπει να στρέψει την προσοχή του αποκλειστικά στη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών και όχι στην τόνωση της απασχόλησης. Η εν λόγω θεώρηση υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα των σύγχρονων οικονομιών εντοπίζεται στον υψηλό πληθωρισμό, ο οποίος αποθαρρύνει την επιχειρηματικότητα και συγκρατεί την ανεργία σε υψηλά επίπεδα.

Οι οπαδοί των κεϊνσιανών αντιλήψεων πιστεύουν αντίθετα ότι σε περιόδους ύφεσης το κράτος πρέπει να δαπανά σημαντικά κεφάλαια σε επενδύσεις και δημόσια έργα προκειμένου, μέσω της εργασίας και γενικά της αύξησης της απασχόλησης, να εισέρχεται χρήμα στην αγορά και να τονώνεται η οικονομική δραστηριότητα. Δηλαδή, η κεϊνσιανή θεωρία δίνει μεγάλη βαρύτητα στην αύξηση της κατανάλωσης, την οποία ονομάζει ενεργό ζήτηση, διότι η αύξηση της ζήτησης προϊόντων και υπηρεσιών τονώνει την προσφορά, δηλαδή την παραγωγή, δηλαδή την απασχόληση.

Το πρόβλημα με την κυβέρνηση είναι ότι δεν ακολουθεί, μάλλον δεν είναι σε θέση να ακολουθήσει απολύτως κανένα μοντέλο, στην οικονομία, αλλά και γενικότερα σε όλους τους τομείς, με συνέπεια να πορεύεται από αδιέξοδο σε αδιέξοδο και σε λύσεις εκτάκτου ανάγκης, σαν τούτο το τέλος των ακινήτων. Οι υπουργοί των Οικονομικών με πρώτο-πρώτο τον «πολύ» Βενιζέλο αυτοσχεδιάζουν στου κασίδη το κεφάλι με τα μαλλιά στα χέρια πάντα, επειδή ουδέποτε μπήκαν στη διαδικασία εκπόνησης ενός συντεταγμένου σχεδίου για την υπέρβαση –ή έστω τη διαχείριση- της κρίσης.

Έτσι όμως δεν μπορεί κανείς να διαχειριστεί όχι τις τύχες μιας χώρας σε κρίση, αλλά ούτε τις ανάγκες ενός περιπτέρου.

Νίκος Σπιτσέρης

Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2011

Η κακή αρχή

Δεδομένου ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, η σχολική χρονιά που ξεκινά σήμερα το πρωί με τον καθιερωμένο αγιασμό ουδέν καλό προοιωνίζεται. Το υπουργείο Παιδείας δεν έχει φροντίσει και για αυτήν ακόμα την έγκαιρη εκτύπωση και διανομή των βιβλίων. Οι γονείς, που σε τούτη τη χώρα πληρώνουν τα μαλλιά της κεφαλής τους για τις ξένες γλώσσες, τη μουσική εκπαίδευση και την προετοιμασία των παιδιών για τη βάσανο των πανελληνίων εξετάσεων, κινδυνεύουν να πληρώσουν και για την εκτύπωση των βιβλίων από την ιστοσελίδα του υπουργείου Παιδείας και τη μεταφορά των παιδιών από και προς το σχολείο, αφού ακόμα δεν έχει βρεθεί οριστική λύση. Ναι μεν τα ΚΤΕΛ συμφώνησαν σε ένδειξη καλής πίστης και θέλησης να μεταφέρουν τις πρώτες μέρες τους μαθητές, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τελικά θα επιτευχθεί συμφωνία.

Στο μεταξύ, η διαδικασία συγχωνεύσεων σχολικών μονάδων τείνει να μπει στο καθημερινό πρόγραμμα των εκπαιδευτικών, αφού μόλις πριν από λίγες ημέρες κλήθηκαν να αξιολογήσουν το έργο των σχολείων όπου υπηρετούν στο πλαίσιο αυτής της διαρκούς διαδικασίας, που πια είναι ξεκάθαρο ότι έχει έναν και μοναδικό στόχο: Την περιστολή των δαπανών. Τίποτα άλλο. Οι εξαγγελίες περί τη δημιουργία ενός νέου καλύτερου σχολείου δεν πείθουν κανέναν.

Άλλωστε, δεν συνιστά καινοτομία να διδάσκεται η ιστορία από τους αποφοίτους Γαλλικής και Αγγλικής φιλολογίας, τα αρχαία ελληνικά από ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς ή τα μαθηματικά με τον πλέον αποκρουστικό τρόπο. Στο ελληνικό σχολείο ούτε η ιστορία, ούτε τα μαθηματικά, ούτε τα αρχαία και τα νέα ελληνικά συνιστούν προτεραιότητα. Η σωστή διδασκαλία τους επαφίεται κατά κύριο λόγο στον πατριωτισμό εκπαιδευτικών, που επιμένουν να κάνουν τη δουλειά τους σωστά υπό τις πλέον αντίξοες συνθήκες και στους εκπαιδευτικούς των φροντιστηρίων που εργάζονται σκληρά για να βοηθήσουν τους μαθητές να καλύψουν τα κενά, που αφήνει η λειτουργία του σχολείου.

Παρεμπιπτόντως, η λειτουργία των φροντιστηρίων δεν συνιστά παραπαιδεία. Είναι μέρος της παιδείας που δεν παρέχει το δημόσιο σχολείο. Εάν δεν ήταν έτσι, δεν θα υπήρχαν.

Νίκος Σπιτσέρης

Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2011

"Ντίλερς" και υπευθυνότητα

Η εντολή της κυβέρνησης προς τους δήμους δια του υφυπουργού Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη να εκποιήσουν περιουσιακά τους στοιχεία ή δικές τους καταθέσεις για να ξεχρεώσουν και να μην περιμένουν βοήθεια από τον κρατικό κορβανά δεν προξενεί ούτε έκπληξη, ούτε ενθουσιασμό. Είναι ίδιον των καιρών. Άλλος πουλάει το 4x4 που είχε πάρει τον καιρό που τον είχαν πείσει ότι «χρειάζεται ένα καλό αυτοκίνητο για την οικογένεια», άλλος πουλάει σπίτια και οικόπεδα πριν του τα πάρουν όλα μισοτιμής και η ελληνική κυβέρνηση πουλά αυτή τη χώρα κομμάτι-κομμάτι. Είναι δε τέτοια η πρεμούρα των κυβερνώντων να πουλήσουν, που θα μπορούσε κανείς να σημειώσει δίχως μεγάλη δόση υπερβολής ότι οι κυβερνώντες μοιάζουν περισσότερο με «ντίλερς» παρά με πολιτικούς. Πολλώ δε μάλλον αυτοί του οικονομικού επιτελείου, που μοιάζουν να έχουν απορροφηθεί στα κτηματομεσιτικά.

Στην περίπτωση των δήμων, ο Σαχινίδης έχει ένα δίκιο, υπό την έννοια ότι δεν χωρά σε καμμιά λογική να πληρώσει η κεντρική εξουσία χρέη που συσσωρεύτηκαν από την κακοδιαχείριση, ενίοτε και τη ρεμούλα στους δήμους ανά τη χώρα. Όχι μόνο γιατί υπό την παρούσα συγκυρία αδυνατεί να το πράξει, αλλά και γιατί δεν είναι σωστό. Όταν τρως και πίνεις μένεις στο τέλος για να πληρώσεις και τον λογαριασμό. Δεν τον στέλνεις σε άλλη διεύθυνση. Και αυτό που συνέβη στους δήμους τα τελευταία χρόνια –με τον «Καποδίστρια» ιδίως- δεν μπορεί να περιγραφεί με λέξεις.

Από την άλλη όμως, ο Σαχινίδης ως εκπρόσωπος της κεντρικής εξουσίας, που είτε καλλιέργησε, είτε ανέχθηκε τέτοια φαινόμενα στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν δικαιούται δια να ομιλεί. Ο Σαχινίδης και οι συν αυτώ, στα δύο μεγάλα κόμματα που φέρουν την κύρια ευθύνη για τη χρεωκοπία της χώρας, δεν φρόντισαν να θωρακίσουν το μεγάλο βήμα του «Καποδίστρια» από τα φαινόμενα της ρεμούλας και της αρπαχτής. Άφησαν ανενόχλητα τα «πουλέν» τους να τρώνε, να πίνουν και να κατασπαταλούν τη δημοτική περιουσία. Αδιαφόρησαν για τους φρανκεστάιν της αυτοδιοίκησης που γεννά το δημαρχοκεντρικό θεσμικό πλαίσιο. Αλλοτε πάλι, έσπευσαν να τους υπερασπιστούν μετά λόγου γνώσεως, με πολιτικά και όχι μόνον ανταλλάγματα.

Τώρα, στέλνουν πίσω τους λογαριασμούς και ζητούν υπευθυνότητα.

Νίκος Σπιτσέρης

Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2011

Η παράσταση που δεν δόθηκε στο Απεντομωτήριο

Τα βέλη των θεατρόφιλων κατά του προέδρου του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας Αδάμ Κοσμίδη για την επιμονή του να αξιοποιήσει κατά το δοκούν το απεντομωτήριο, που τα τελευταία χρόνια είχε γίνει χώρος θεατρικός στοχεύουν σε λάθος κατεύθυνση. Η πίκρα τους είναι κατανοητή , αλλά δεν φταίει ο Κοσμίδης. Ο Κοσμίδης προασπίζεται τα συμφέροντα και την περιουσία του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας με την ιδιότητα του προέδρου. Με άλλα λόγια κάνει το στοιχειώδες. Αυτό δηλαδή που δεν έκανε στην περίπτωση του απεντομωτηρίου η διοίκηση του δήμου Καβάλας.

Η ιδέα του Θοδωρή Γκόνη ήταν αναμφιβόλως καλή. Όποιες ενστάσεις και αν κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί περί την καταλληλότητα του χώρου, η αξιοποίηση παλιών βιομηχανικών κτιρίων για πολιτιστικές εκδηλώσεις είναι κατά κανόνα ενδιαφέρουσα και επιτυχημένη. Η εφαρμογή της όμως στην προκειμένη περίπτωση ήταν εσφαλμένη εξαρχής. Η διοίκηση του δήμου ανέλαβε με το έτσι θέλω τον χώρο και επιχείρησε να τον καθιερώσει ως χώρο πολιτιστικό αλλά δίστασε να κάνει το αμέσως επόμενο και απολύτως απαραίτητο βήμα: Να τον καταλάβει, θέτοντας ευθέως το μείζον ζήτημα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της παραλιακής ζώνης. Φέρνοντας στο προσκήνιο ένα θέμα που απασχολεί τους παραλιακούς δήμους όλης της χώρας.

Δεν είναι βέβαιο πως τελικά θα τα κατάφερνε. Αλλά, παράλληλα με τις παραστάσεις που παρουσιάστηκαν στο απεντομωτήριο θα είχε δοθεί και ένας αγώνας σημαντικός για τα συμφέροντα του δήμου. Μα ο αγώνας αυτός δεν δόθηκε ποτέ. Ο «τσαμπουκάς» με τον οποίο κινήθηκε η διοίκηση του δήμου έμεινε μετέωρος. Η «κατάληψη» μισή. Ετσι κάποια στιγμή, ο Αδάμ Κοσμίδης με την ιδιότητα του προέδρου του ΟΛΚ, του ιδιοκτήτη δηλαδή, απαίτησε από τους καταληψίες να του δώσουν τα κλειδιά όχι σώνει και καλά γιατί διαθέτει ένα συγκεκριμένο σχέδιο, αλλά για να δείξει ποιος είναι το αφεντικό πέραν πάσης αμφιβολίας. Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του, μπορεί τελικά το απεντομωτήριο να αξιοποιηθεί προς άλλη κατεύθυνση ή το επόμενο καλοκαίρι να παραχωρηθεί στον δήμο για τις ανάγκες του Φεστιβάλ Φιλίππων.

Μα ό,τι και αν γίνει ο αγώνας για το απεντομωτήριο χάθηκε αμαχητί. Μαζί του χάθηκαν και τα κονδύλια για τις απαραίτητες επεμβάσεις σε ξένη ιδιοκτησία.

Νίκος Σπιτσέρης

Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2011

Για τις πηγές Κεφαλαρίου

Σαν χθες ήταν που ο τότε δήμαρχος Καβάλας Λευτέρης Αθανασιάδης παρότρυνε τους Καβαλιώτες να καταναλώνουν νερό, στο πλαίσιο της πολιτικής της ΔΕΥΑΚ αφήνοντας εμβρόντητους τους εκπροσώπους του Τύπου. Σε μια εποχή, που όλο και συχνότερα ακούγονταν δραματικές προειδοποιήσεις για το υπ’ αριθμόν 1 πρόβλημα του άμεσου μέλλοντος, στην Καβάλα οι πολίτες καλούνταν να καταναλώνουν νερό αφειδώς επειδή οι πηγές του Κεφαλαρίου «δεν έχουν πρόβλημα». Ίσως γι’ αυτό το απαρχαιωμένο δίκτυο υδροδότησης της Καβάλας είχε και συνεχίζει ακόμα να έχει τεράστιες απώλειες. Μετά από τις μεγάλες τα τελευταία χρόνια παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού του δικτύου και τον δραστικό περιορισμό των διαρροών, σήμερα, οι απώλειες του δικτύου της ΔΕΥΑΚ ξεπερνούν το 50%. Σύμφωνα με τους διευθυντές της ΔΕΥΑΚ από τα 10 εκατομμύρια κυβικά νερό που φεύγουν κάθε χρόνο από το αντλιοστάσιο της ΔΕΥΑΚ καταναλώνονται μόλις τα 4,5 εκατομμύρια, αφού τα άλλα 5,5 χάνονται σε διαρροές.

Αλλά οι αυταπάτες περί το ανεξάντλητο των πηγών του Κεφαλαρίου τελειώνουν. Η πτώση του υδροφόρου ορίζοντα, που όπως αποδείχθηκε ήταν η αιτία των προβλημάτων υδροδότησης του Χαλκερού ηχεί ως καμπανάκι. Σήμερα πρόβλημα με τα αποθέματα νερού στο Κεφαλάρι δεν υπάρχει, αλλά όπως σημείωσε πρόσφατα ο καθηγητής του Δημοκρίτειου Γιάννης Διαμαντής που έχει αφιερώσει το επιστημονικό του έργο στη μελέτη των υπογείων υδάτων της Περιφέρειας, η στάθμη του νερού έχει πέσει και δεν αποκλείεται αύριο να υπάρξει πρόβλημα. Μα ακόμα και αν τον χειμώνα και τα επόμενα χρόνια βρέξει αρκετά και η στάθμη των υπογείων υδάτων ανεβεί, η κατασπατάληση των αποθεμάτων νερού πρέπει να σταματήσει το συντομότερο δυνατόν.

Δεν είναι εύκολο. Τα μεγάλα κονδύλια του ευρωπαϊκού κορβανά για έργα υποδομής στερεύουν. Η συμφωνία που δεν τηρήθηκε ήταν να αδράξουμε την ευκαιρία στα πρώτα τρία Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης ώστε να αποκτήσουμε την υποδομή μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας. Δεν την εκμεταλλευτήκαμε. Τα λαμόγια και τα τρωκτικά, που λυμαίνονται τη χώρα αλώνιζαν με τις πλάτες του ανίκανου και διεφθαρμένου πολιτικού προσωπικού και τα χρήματα εκείνα έγιναν πισίνες, τζιπ και επιχειρήσεις, που ως χθες φάνταζαν υγιείς, αλλά σήμερα καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι.

Από την άλλη, αυτό το έγκλημα διαρκείας κατά των πηγών του Κεφαλαρίου δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Νίκος Σπιτσέρης

Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2011

Περιφερειάρχης δίχως Περιφέρεια

Όπως αναδεικνύει η υπόθεση της δημιουργίας Ελεύθερης Ζώνης Εμπορίου δεν υπάρχει περιφερειακή συνείδηση. Ούτε μια στιγμή οι Θρακιώτες, οι Καβαλιώτες και οι Δραμινοί αισθάνθηκαν κάτοικοι της ίδιας διοικητικής ενότητας. Ελάχιστοι μοναχά μπήκαν στη διαδικασία μιας ζύμωσης που θα οδηγούσε σε μια τέτοια κατεύθυνση προεκλογικά. Άλλωστε, ο ευτελισμός της πολιτικής ξεκινά από τις προεκλογικές περιόδους, που στερούνται παντελώς πολιτικής ουσίας. Πολιτικής με την έννοια της ανάλυσης των προβλημάτων και των προτάσεων για την επίλυσή τους και όχι σκυλοκαυγάδες καφενείου με θέμα ποιο από τα δύο μεγάλα κόμματα έβλαψε περισσότερο ετούτο τον τόπο. Τέτοια κουβέντα περί το μέλλον της Περιφέρειας και τα κοινά συμφέροντα των κατοίκων της δεν έγινε.

Θέμα χρόνου ήταν να ξεσπάσει αυτή η διαμάχη, που βρίσκεται εν εξελίξει. Στις εργασίες του Οικονομικού Φόρουμ των νομών της Θράκης που έγινε προ ημερών και στις οποίες –παρεμπιπτόντως- δεν κλήθηκαν εκπρόσωποι των νομών Καβάλας και Δράμας τέθηκε το ζήτημα της δημιουργίας μιας τέτοιας ζώνης στη Θράκη. Είναι αλήθεια ότι ο περιφερειάρχης Αρης Γιαννακίδης από την πρώτη στιγμή μίλησε για το σύνολο της Περιφέρειας. Όχι όταν ξέσπασαν οι διαμαρτυρίες. Μόνο που τούτο δεν αρκεί. Όπως αποδείχθηκε, ο κ. Γιαννακίδης είναι στρατηγός χωρίς στρατό. Σα να μην έφταναν τα ψίχουλα που του απομένουν να διαχειριστεί ηγείται και μιας περιφέρειας, που μόνο περιφέρεια δεν νοείται.

Μα στο μεταξύ, εγείρεται και ένα άλλο ζήτημα εξίσου σημαντικό, που έχει να κάνει με το περιεχόμενο αυτής της έννοιας της Ελεύθερης Ζώνης Εμπορίου. Αν πρόκειται για μια νησίδα με φορολογικές ελαφρύνσεις, που εφόσον δημιουργηθεί μπορεί να τονώσει σημαντικά τις τοπικές οικονομίες έχει καλώς. Εάν όμως πίσω από αυτόν τον όρο κρύβονται εργασιακές συμβάσεις τύπου γαλέρας, το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τους εργαζόμενους που θα βρεθούν προ του διλήμματος να μείνουν άνεργοι ή να δουλεύουν για ένα ξεροκόμματο με τις ώρες. Το πρόβλημα θα αφορά και τους επιχειρηματίες της περιοχής, που δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τους κολοσσούς που θα σπεύσουν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία. Με εργαζόμενους εισαγωγής.

Νίκος Σπιτσέρης

Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011

Η Αννούλα η μάγισσα και οι δαίμονες του ελέγχου

Τα παραμύθια για τους κομμουνιστές με τα κέρατα και τις ουρές δεν τα λέει πια κανείς, αλλά η αλήθεια είναι πως στις μέρες μας πλάσματα με κέρατα και ουρές υπάρχουν. Είναι βλοσυρά, οξύθυμα και έχουν κάτι κόκκινα μάτια να τα βλέπεις στο σκοτάδι και να παγώνεις. Τα πλάσματα αυτά είναι τα μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που σαμποτάρουν το έργο της υπουργού Παιδείας Αννούλας Διαμαντοπούλου. Για αυτό έκαναν τα αδύνατα δυνατά να μην τυπωθούν εγκαίρως τα σχολικά βιβλία. Για να την εκθέσουν στα μάτια των παιδιών, των δασκάλων και των γονιών τους. Μα η Αννούλα όλο ετούτο τον καιρό δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια. Προσπαθούσε να βρει τρόπους να λύσει τα μάγια και να απαλλάξει την παιδεία από τον θυμό ετούτων των αλλόκοτων πλασμάτων. Πήγε σε καφετζούδες, σε χαρτορίχτρες, τίποτα. Τότε το ‘ριξε στα ξόρκια. Ξόρκια δυνατά σαν και αυτά που χρησιμοποιούσαν οι «Μάγισσες της Σμύρνης». Όλο το καλοκαίρι μελετούσε η Αννούλα για να προστατεύσει την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.

Μα τελικά, δεν τα κατάφερε. Τα μάγια δεν λύθηκαν, τα κονδύλια για την εκτύπωση των σχολικών βιβλίων δεν πέρασαν εγκαίρως τους ελέγχους και έτσι το σαμποτάζ πέτυχε. Η σχολική χρονιά θα ξεκινήσει με DVD και φωτοτυπίες. Τρεις μέρες και τρεις νύχτες έκλαιγε η Αννούλα, που τα παιδιά θα ξεκινήσουν τη χρονιά δίχως βιβλία. Μα τι να κάνει; Ό,τι έγινε, έγινε. Οπότε βγήκε και αυτή χθες και τους ξεμπρόστιασε. Είπε όλη την αλήθεια στους Έλληνες για τις ασυγχώρητες ευθύνες αυτών των δαιμόνων του Ελεγκτικού Συνεδρίου και καθάρισε.

«Έχω ζητήσει από το υπουργείο Δικαιοσύνης να ελέγξει την υπόθεση και να αποδοθούν ευθύνες», τόνισε. Μα επειδή η Αννούλα διακρίνεται για το πείσμα της, είπε στη συνέντευξη Τύπου το τελευταίο ξόρκι: «Εάν οδηγηθούμε σε εσωτερικό χάος και ο χρόνος φεύγει χωρίς ισορροπία όλοι οι κίνδυνοι είναι ανοιχτοί, ακόμη και ο κίνδυνος ο επόμενος πρωθυπουργός να μην είναι πρωθυπουργός του ευρώ». Προηγουμένως, έκρυψε στον κόρφο της ένα σακουλάκι με τρίχες παρθένας, δέρμα βατράχου και ουρά χελιδονιού.

Ετούτη τη φορά δεν ήταν δυνατόν να λαθέψει. Οι δαίμονες κρύφτηκαν στις τρύπες τους. Τα βιβλία θα τυπωθούν κανονικά. Εκεί προς τις γιορτές, ίσως και το Πάσχα θα διανεμηθούν. Πρόβλημα δεν υπάρχει.

Νίκος Σπιτσέρης

Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου 2011

Ευθύνες

«Κάποιοι επενδύουν στην κατάρρευση της πολιτικής. Είμαστε εδώ για να βάλουμε παντού κανόνες. Η πολιτική μας δεν μπορεί να επενδύει σε ερείπια αλλά σε κοινωνικό και παραγωγικό μοντέλο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Καρχιμάκης μιλώντας στις εργασίες της Εθνικής Συνδιάσκεψης του ΠΑΣΟΚ και προσδιόρισε ως σημερινό καθήκον του κόμματός του απέναντι στην κοινωνία να δημιουργεί συλλογικά οράματα και συναινέσεις. Σωστός στόχος. Αρκεί ο κ. Καρχιμάκης και οι συν αυτώ να συνειδητοποιήσουν το συντομότερο δυνατόν ότι την κύρια ευθύνη για τα αδιέξοδα του τόπου την φέρουν οι ίδιοι. Δεν είναι κάποιοι «που επενδύουν στην κατάρρευση της πολιτικής» υπεύθυνοι που ο Ρέππας με τον Ραγκούση δεν μπορούν να συνεννοηθούν για την απελευθέρωση των ταξί. Δεν είναι ευθύνη άλλων το γεγονός ότι ο υπουργός Οικονομικών αδειάζει την επικεφαλής του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής γιατί δεν τον βολεύουν οι απόψεις της.

Το κόμμα του Καρχιμάκη κυβερνά. Το ΠΑΣΟΚ, που μαζί με τη Ν.Δ. μονοπωλούν την εξουσία από το 1974 μέχρι σήμερα. Αυτοί ευθύνονται κατά κύριο λόγο για την αναγωγή της κονόμας και της αρπαχτής σε ιδεολογία. Αυτοί διαχειρίστηκαν με τον χειρότερο δυνατό τρόπο τα ουκ ολίγα κονδύλια των κοινοτικών ταμείων. Αυτοί κυβέρνησαν και κυβερνούν τη χώρα στα κουτουρού δίχως έναν αναπτυξιακό σχεδιασμό με προοπτική.
Οι δεδομένες τους ευθύνες για το πλήρες αδιέξοδο της χώρας δεν απαγορεύουν στον γραμματέα του ΠΑΣΟΚ το δικαίωμα να παρεμβαίνει πολιτικά, να θέτει στόχους και να καταφέρεται εναντίον όσων πράγματι επενδύουν στην κατάρρευση της πολιτικής.

Αλλά επιτέλους έστω και τώρα τα στελέχη των δύο μεγάλων κομμάτων που έχουν την κύρια ευθύνη για τη χρεωκοπία του τόπου οφείλουν να αντιληφθούν ότι δεν μπορούν να μιλούν ως παρατηρητές. Είναι οι κύριοι υπεύθυνοι και για τη χρεωκοπία και για την κατάρρευση της πολιτικής και οφείλουν να τοποθετούνται αναλόγως. Δεν δικαιούται ο Καρχιμάκης να ζητά τα ρέστα από τους φιλάθλους του ΑΟΚ που τον συνάντησαν προ ημερών στο Λούσυ, γιατί ανέχονταν τον Ψωμιάδη.

«Εμείς τον ανεχόμασταν, που παίρναμε ένα διαρκείας και πηγαίναμε στο γήπεδο ή εσείς που τον αφήνατε να αλωνίζει»; Ήταν η πληρωμένη απάντηση.

Νίκος Σπιτσέρης

Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2011

Η ταβέρνα "Ελλάς"

Η ταβέρνα είναι καταχρεωμένη για πολλούς λόγους. Λόγω κάκιστης διαχείρισης, πλεονάζοντος προσωπικού, κακής διαφημιστικής προβολής και συνακόλουθα πτώσης του τζίρου, αλλά και του σπάταλου βίου του ιδιοκτήτη. Νόμιζε πως με ένα μαγαζί κοντά στη θάλασσα, δικαιούται να κάνει διακοπές σε μεζονέτες με τζακούζι και δεν συμμαζεύεται. Το αυτοκινητάκι πόλης που τον εξυπηρετούσε το ‘δωσε και πήρε ένα θηριώδες τζιπ, που πια το έχει μονίμως παρκαρισμένο για να του θυμίζει τις παλιές εποχές. Εύκολο να ξεχρεώσει δεν είναι, αλλά η επιλογή είναι μία. Να πουλήσει ό,τι περισσεύει, να κάνει περικοπές προσωπικού ώστε να μειώσει κατά το δυνατόν τα έξοδα, να μηχανευτεί τρόπους διαφημιστικής προβολής με το μικρότερο δυνατό κόστος και τη μεγαλύτερη δυνατή απόδοση. Μα και να ξαναστρωθεί στη δουλειά, όπως παλιά ο ίδιος ο ιδιοκτήτης, που κάποια στιγμή πήρε ψηλά τον αμανέ και νόμιζε ότι από κάποια στιγμή και μετά θα αρκεστεί στο να δίνει εντολές.

Η επιχείρηση αυτή περιστολής των δαπανών και αποπληρωμής των ουκ ολίγων οφειλών που συσσωρεύτηκαν τόσα χρόνια μόνο εύκολη δεν είναι. Ούτε έχει βέβαια έκβαση. Μπορεί να πετύχει ή να αποτύχει. Το ύψος των οφειλών φαντάζει και είναι βουνό, ενώ τα επιτόκια τρέχουν. Η προσπάθεια όμως πρέπει να γίνει και σε κάθε περίπτωση έχει κάποια ποσοστά επιτυχίας, εφόσον φυσικά και οι πιστωτές δώσουν την απαραίτητη πίστωση χρόνου. Εφόσον κάνουν τις διευκολύνσεις που επιβάλλεται προκειμένου να μπορεί ο επαγγελματίας να αντεπεξέρχεται στα στοιχειώδη. Να είναι σε θέση να κάνει τις αγορές του. Να μπορεί να αποπληρώνει τις δόσεις στα ασφαλιστικά ταμεία. Να δίνει μισθούς στο προσωπικό που θα απομείνει.

Εάν αντιθέτως, επιλεγεί η άτεγκτη αντιμετώπιση και οι πιστωτές απαιτήσουν τα χρήματά τους το συντομότερο δυνατόν, αδιαφορώντας εάν η ταβέρνα κλείσει οριστικά, τότε το λουκέτο είναι προδιαγεγραμμένο. Το μαγαζί θα κλείσει δια παντός, οι εργαζόμενοι θα χάσουν τις δουλειές τους, στο σύνολό τους και το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών θα μείνει ως έχει.

Κάπως έτσι έχει η κατάσταση των δημοσιονομικών του μαγαζιού που λέγεται «Ελλάδα». Οι πιστωτές (βλέπε τροϊκανοί) έχουν βάλει το μαχαίρι στο λαιμό των κυβερνώντων και απαιτούν άμεση αποπληρωμή, χωρίς όμως να δίνουν ούτε μια ανάσα για να λειτουργήσει το μαγαζί. Το αδιέξοδο ετούτης της πολιτικής είναι προδιαγεγραμμένο και μαθηματικώς βέβαιο.

Νίκος Σπιτσέρης

Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2011

Λύματα και πολίτες

Η διαρροή λυμάτων στην ακτή της Ραψάνης για πολλοστή φορά κατέδειξε εμφαντικά την αναγκαιότητα της τακτικής συντήρηση του δικτύου της ΔΕΥΑΚ, αλλά και την αντικατάστασή του όπου τούτο είναι αναγκαίο. Είναι θέμα δημόσιας υγείας. Μα είναι και ζήτημα αξιοπιστίας της ΔΕΥΑΚ και του βιολογικού καθαρισμού, που δεν είναι υπερβολή να θεωρηθεί «περιουσιακό στοιχείο» της επιχείρησης του δήμου Καβάλας. Η πολύ καλή λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού της Καβάλας από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 μέχρι σήμερα, παρά τα όποια προβλήματα ανέκυψαν κατά καιρούς, κερδήθηκε δικαίως. Οι Καβαλιώτες έχουν εμπιστοσύνη και στον βιολογικό καθαρισμό και στη ΔΕΥΑΚ. Ετούτη η σχέση πρέπει να διαφυλαχθεί ιδίως στη σημερινή εποχή, που οι κρατικές και οι δημοτικές επιχειρήσεις δεν είναι πια αναγκαίο κακό. Πλησιάζει ο καιρός, αν δεν έχει φτάσει, που η ΔΕΥΑΚ θα υποχρεωθεί να στηριχθεί σε τούτη τη σχέση με την πελατειακή της βάση, για να επιβιώσει.

Μα στο μεταξύ, θα πρέπει κάτι να γίνει και με την πελατειακή της βάση, που συμπεριφέρθηκε στο συγκεκριμένο περιστατικό με περισσή ανευθυνότητα. Ουδείς επιχείρησε να αποκρύψει το περιστατικό από τους λουόμενους, αν και η δυσοσμία των λυμάτων ούτως ή άλλως δεν άφηνε περιθώρια. Η ΔΕΥΑΚ επενέβη άμεσα και από την πρώτη στιγμή ενημέρωσε τους πάντες για τη φύση του προβλήματος, ενώ φρόντισε να επισκευάσει τη βλάβη στον συντομότερο δυνατό χρόνο. Κι όμως οι λουόμενοι της Ραψάνης αδιαφόρησαν για την υγεία τους. Έκαναν τη βουτιά τους, αν και ήξεραν καλά για τη διαρροή των λυμάτων, δείχνοντας ότι ο εθισμός μας στην αδιαφορία βρίσκεται εκτός ορίων. Δεν αδιαφορούμε μόνο όταν πετούμε τα σκουπίδια καταγής, αλλά ακόμα και αν ξέρουμε ότι κολυμπάμε μαζί με τα λύματα.

Ίσως είναι και σύμπτωμα της αναισθησίας που μας διακατέχει λόγω του βομβαρδισμού μας με έναν οχετό τοξικών ειδήσεων σε καθημερινή βάση. Όταν ακούς πως ό,τι τρως, ό,τι πίνεις και ό,τι ανασαίνεις είναι επιβλαβές για την υγεία σου εθίζεσαι. Θεωρείς πια εντελώς φυσικό να κολυμπάς μαζί με τα λύματα του αποχετευτικού δικτύου. Αλλά τούτο είναι επικίνδυνο.

Το περιστατικό με τη διαρροή λυμάτων στη Ραψάνη δεν αναδεικνύει μόνο την ανάγκη της συντήρησης και αντικατάστασης του δικτύου της ΔΕΥΑΚ. Αλλά και το έλλειμμα συνειδητοποιημένων πολιτών, που προσλαμβάνει ιδιαζόντως επικίνδυνες διαστάσεις.

Νίκος Σπιτσέρης

Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2011

Το Ιμαρέτ και το "Παλάτι" του λαού

Η απογοητευτική εικόνα του πανέμορφου μεν, ρημαγμένου δε, «Παλατιού» στα Λιμενάρια αναδεικνύει με τον πλέον εμφαντικό τρόπο τη μοναδική προσφορά της Αννας Μισσιριάν στην Καβάλα με την εκ βάθρων ανακαίνιση του «Ιμαρέτ». Αυτό το μοναδικό μνημείο, που ήδη είχε αρχίσει να καταρρέει όχι μόνο σώθηκε, αλλά έγινε σημείο αναφοράς για την Καβάλα. Το πιο εκλεκτό κόσμημα όσον αφορά την τουριστική προβολή. Όχι πως έχει μικρή σημασία για την Καβάλα και την τουριστική της προοπτική η διαχρονική εξαιρετική εικόνα του «Εγνατία» και η εκ βάθρων ανακαίνιση του «Λούσυ» και του «Γαλαξία», αλλά το «Ιμαρέτ» ανήκει σε κείνα τα λίγα ξενοδοχεία που συνδυάζουν τις υψηλές υπηρεσίες με την ιστορική μνήμη. Το ευτύχημα για τον τόπο ήταν τελικά το ιδιοκτησιακό καθεστώς του Ιμαρέτ. Παρά την πολύ μεγάλη δυσκολία του εγχειρήματος, η κ. Μισσιριάν δεν είχε αντίπαλο τον λαϊκισμό των εν Ελλάδι πολιτικών κομμάτων. Την ακαμψία του ελληνικού δημοσίου. Την ψευδεπίγραφα προοδευτική προσέγγιση ότι η πολιτιστική κληρονομιά ανήκει στον λαό και ως εκ τούτου επιβάλλεται σώνει και καλά να περιέλθει στην ιδιοκτησία του κράτους ή του δήμου.

Ό,τι δηλαδή δεν έγινε στην υπόθεση του «Παλατιού». Εκεί ο λαϊκός παράγων θριάμβευσε και δεν επέτρεψε ούτε καν μια σοβαρή συζήτηση επί των προτάσεων που κατατέθηκαν κατά καιρούς από ιδιώτες ή επιστημονικά ινστιτούτα για την αναστήλωση και εκμετάλλευση του «Παλατιού». Ετσι, τα χρήματα που εκταμιεύτηκαν από τον κοινοτικό κορβανά είτε σπαταλήθηκαν χωρίς να πιάσουν τόπο, είτε πήγαν στράφι, αφού η αχρησία πολλαπλασιάζει τη φθορά. Εν τέλει, το «Παλατάκι» κινδυνεύει να καταρρεύσει με τρόπο προοδευτικό. Εάν η δημοτική Αρχή δεν καταφέρει την ύστατη στιγμή να κάνει κάτι, ο λαϊκός παράγων θα θριαμβεύσει πάνω από τα χαλάσματα, αυτού που κάποτε ήταν το στολίδι της Θάσου.

Αν και η εικόνα του Παλατιού δεν προσφέρεται για άλλες αναλύσεις, αλλά επιβάλλει άμεσες λύσεις το συντομότερο δυνατόν πριν είναι πολύ αργά, το παράδειγμα των δύο κτιρίων προσφέρεται για σκέψη περί το προοδευτικό της μιας και της άλλης προσέγγισης. Στη «λιγότερο προοδευτική» σύμφωνα με τα αριστερά στερεότυπα λύση που επιλέχθηκε για το Ιμαρέτ, το μνημείο σώθηκε. Στην «περισσότερο προοδευτική» επιλογή του Παλατιού, το κτίριο κινδυνεύει άμεσα με κατάρρευση. Αλήθεια, αν τελικά καταρρεύσει ποιο θα είναι το κέρδος του λαϊκού παράγοντα;

Νίκος Σπιτσέρης