Κοινωνική πολιτική με δανεικά

«Κοινωνική πολιτική με ελλείμματα και δανεικά δεν γίνεται». Η απάντηση του διοικητή του ΙΚΑ Ροβέρτου Σπυρόπουλου την περασμένη Παρασκευή στην Καβάλα δεν είναι από αυτές που προκαλούν ενθουσιασμό. Κάθε άλλο παρά ικανοποίησε τους δικαίως αγανακτισμένους συνταξιούχους και ανάπηρους, που με τις αλλεπάλληλες περικοπές εισοδημάτων που υφίστανται νιώθουν ότι πετιούνται στον Καιάδα. Λέει όμως την αλήθεια, την οποία κάποια στιγμή οφείλουμε να αντικρίσουμε κατάματα για να περάσουμε στην επόμενη μέρα. Έτσι είναι. Κοινωνική πολιτική με δανεικά δεν ασκείται. Η κοινωνική πολιτική, πέρα από την απαραίτητη πολιτική επιλογή και στόχευση, την απαραίτητη κοινωνική ευαισθησία των κυβερνώντων, προϋποθέτει και μια οικονομία ικανή να παρέχει το απαραίτητο δίχτυ ασφαλείας στα μέλη της, ιδίως δε σε αυτά που το έχουν περισσότερη ανάγκη όπως οι ανάπηροι και οι συνταξιούχοι.



Μια αλήθεια, που στο μακρύ πάρτυ της μεταπολίτευσης ελάχιστα απασχόλησε τους κυβερνώντες. Στο πλαίσιο της ατελείωτης ρεμούλας και της αρπαχτής, το πολιτικό σύστημα δανειζόταν αφειδώς για να βουλώνει στόματα και να κερδίζει εκλογές. Με δανεικά κάλυπταν το υπέρογκο κόστος μισθοδοσίας και λειτουργίας του υπερδιογκωμένου δημόσιου τομέα που δημιούργησαν για να βολέψουν τους κομματικούς τους στρατούς. Με δανεικά κάλυπταν τα κονδύλια για συντάξεις και επιδόματα αναπήρων για να βουλώνουν στόματα σε μια επίφαση κοινωνικής ευαισθησίας. Διότι δεν συνιστά πράγματι κοινωνική πολιτική να δίνεις συντάξεις και επιδόματα με δανεικά υπερχρεώνοντας τις επόμενες γενιές. Η κοινωνική πολιτική επί της ουσίας γίνεται μόνο με μια αναδιανομή των υφιστάμενων πόρων υπέρ αυτών που τους έχουν περισσότερη ανάγκη.



Μόνο που μεταπολιτευτικά δεν περίσσευαν πόροι για κοινωνική πολιτική. Οι μεγαλοεργολάβοι του δημοσίου είχαν ανάγκες που έπρεπε να καλύψουν και δεν είχαν τη δυνατότητα να φοροδοτούν τακτικά. Από τη μια ήταν ο διεθνής ανταγωνισμός, από την άλλη οι αργομισθίες και τα δώρα υπέρ των πολιτικών φίλων και συνεργατών τους. Έξοδα πολλά, αντίστοιχα των μεγαλοεκδοτών που «έλεγχαν» την εξουσία. Μα δεν ήταν μόνον αυτοί. Ήταν η φορολογική ασυλία που απολάμβανε ο μεσαίος χώρος, που έκρινε πάντα τις εκλογικές μάχες. Άλλωστε, γιατί να κακοκαρδίσουν φίλους καλούς και συνεργάτες όταν υπήρχε η λύση; Προσέφευγαν στον δανεισμό και έκλειναν τις τρύπες. Ενίοτε δε, αμολούσαν και ατάκες επικές τύπου «Τσοβόλα, δώστα όλα».



Αυτό που συνέβη τώρα είναι πως το πάρτυ, εξαιτίας και της διεθνούς κρίσης, έληξε ξαφνικά. Δανεικά για κοινωνική πολιτική δεν υπάρχουν. Ήρθε η ώρα για αλήθειες, ακόμα και από ανθρώπους όπως ο κ. Σπυρόπουλος που υπηρέτησε πιστά το προηγούμενο μοντέλο.



Νίκος Σπιτσέρης