Ανυπεράσπιστοι

Τα Σχέδια Αντιμετώπισης Τεχνολογικών Ατυχημάτων Μεγάλης Έκτασης (ΣΑΤΑΜΕ) δεν προσφέρονται ούτε για την τάχατες απασχόληση κομματικών βυσμάτων με το αζημίωτο, ούτε για δημόσιες σχέσεις. Είναι ο αναγκαίος και απολύτως απαραίτητος σχεδιασμός για την προστασία του πληθυσμού από ένα λάθος ή μια αστοχία, που μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Η ασπίδα προστασίας στο απρόβλεπτο, που ελλοχεύει ανά πάσα στιγμή. Μα συνάμα και ένας αξιόπιστος δείκτης, που δείχνει τον βαθμό ανάπτυξης μιας χώρας. Έτσι είναι. Στις χώρες του τρίτου κόσμου δεν χωρούν τέτοιες πολυτέλειες. Ευρωπαίοι και Αμερικάνοι μπορούν ανενόχλητοι να ξεσκίζουν το περιβάλλον και να θέτουν σε θανάσιμο κίνδυνο τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων δίχως να χρειάζεται να πάρουν μέτρα προφύλαξης. Ανταγωνισμός είναι αυτός. Κόστος. Δείκτες παραγωγής σε ένα άκρως ανταγωνιστικό παγκόσμιο περιβάλλον. Όταν όμως ο κίνδυνος ενός ατυχήματος σε ένα εργοστάσιο απειλεί τη ζωή των κατοίκων της πολιτισμένης δύσης, τότε όλα αλλάζουν. Οι ευαισθησίες για τους κινδύνους που εγκυμονεί ένα ατύχημα σε μια βιομηχανία μπαίνουν σε προτεραιότητα. Γίνεται εκ των προτέρων σχεδιασμός, που να μπορεί να αμβλύνει όσο τούτο είναι δυνατόν τις συνέπειες.

Στον πολιτισμένο κόσμο. Στις ανεπτυγμένες χώρες. Όχι στην Ελλάδα. Έκπληκτος ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας Λάζαρος Βασιλειάδης προετοιμάζοντας την εισήγησή του σε μια ημερίδα ανακάλυψε προ ημερών ότι συμμετέχει σε τρεις επιτροπές ΣΑΤΑΜΕ με την ιδιότητα του καθηγητή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης χωρίς να το γνωρίζει. Που πάει να πει ότι ουδέποτε ενημερώθηκε για τη συμμετοχή του και φυσικά ουδέποτε ειδοποιήθηκε να συμμετέχει στις εργασίες μιας από τις τρεις επιτροπές, γιατί πιθανότατα ουδέποτε συγκλήθηκαν. Δηλαδή, οι επιτροπές αυτές που συγκροτούνται και λειτουργούν με στόχο την προστασία του πληθυσμού και του περιβάλλοντος στην περίπτωση ενός βιομηχανικού ατυχήματος δεν λειτουργούν στην Ελλάδα του 21ου αιώνα.

Δεν είναι λεπτομέρεια. Δεν είναι ένα λαθάκι. Για να δείξει τη σοβαρότητα της κατάστασης, ο πρόεδρος του ΤΕΕ ΑΜ, υπενθύμισε το ατύχημα και τη διαρροή νιτρικών που έγινε το 2007 στη μονάδα αμμωνίας της ΒΦΛ, που όλοι τότε καθησύχαζαν ότι δεν έγινε τίποτα. Επίσης υπενθύμισε το ατύχημα που έγινε τον Απρίλιο του 2009 στην μονάδα πρώην BP ΣΑΜΕΡΚΑΣ, για το οποίο ενημέρωσαν την πυροσβεστική υπηρεσία διερχόμενοι.

Με άλλα λόγια ατυχήματα έχουν συμβεί και ανά πάσα στιγμή μπορούν να συμβούν, αλλά σχέδιο για την αντιμετώπισή τους ή την άμβλυνση των συνεπειών τους δεν υπάρχει.

Νίκος Σπιτσέρης