Η Στέγη δε χρειάζεται προστάτες

Τα χρόνια εκείνα δεν υπήρχαν δίκτυα ύδρευσης. Ούτε με την παραμικρή φημολογία έτρεχε ο κόσμος στα σούπερ μάρκετ για εμφιαλωμένα. Άλλωστε, ούτε εμφιαλωμένα, ούτε σούπερ-μάρκετ υπήρχαν. Εάν δε, κανείς πήγαινε να αγοράσει νερό από τον μπακάλη ήταν προφανές ότι είχε αρχίσει να σαλεύει. Νερό υπήρχε σε δυο τρεις βρύσες σε κάθε οικισμό από όπου το προμηθεύονταν με λαγήνια γυναίκες κατά κύριο λόγο ή παιδιά. Αξημέρωτα πήγαιναν για να πιάσουν σειρά, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που πιάνονταν στα χέρια. Άλλοτε για τη σειρά, άλλοτε γιατί οι κουτσομπόλες πιάναν στο στόμα τους τις «παστρικές» όπως τις λέγανε. Νερό στο σπίτι του Ναστραδίν Χότζα έφερνε κάθε μέρα ο μεγαλύτερος γιος του. Μαρτυρούσε καθημερινά το παλληκαράκι όχι τόσο γιατί φορτωνόταν το γεμάτο νερό πήλινο λαγήνι και το κουβαλούσε μερικές εκατοντάδες μέτρα, αλλά γιατί ο Χότζας του τις έβρεχε προληπτικά.

- Πρόσεξε μην το σπάσεις κακομοίρη μου, του ‘λεγε και τον ξυλοφόρτωνε.

Το παιδί ορκιζόταν κάθε φορά πως θα προσέχει και όντως πρόσεχε, αλλά το ξυλοφόρτωμα δεν το γλίτωνε. Εθιμικώ δικαίω. Ετσι ήταν τότε. Ο ξυλοδαρμός θεωρούνταν μέσο διαπαιδαγώγησης, ενώ χρήματα για νέο λαγήνι δεν υπήρχαν. Κάποια μέρα, ο μικρός δεν πρόσεξε, το λαγήνι του ‘πεσε απ’ τα χέρια και έγινε χίλια κομμάτια. Ο μικρός τρομοκρατήθηκε. Δεν τόλμησε να γυρίσει στο σπίτι. Λούφαξε σε ένα αλσύλλιο έξω από τον οικισμό. Είχε αρχίσει να σουρουπώνει όταν ο Χότζας έψαξε ανήσυχος πού είναι το παιδί και έμαθε τι είχε συμβεί. Πάει στο αλσύλλιο και τον καλεί. Το παιδί του αποκρίνεται, αλλά από μακριά. Πού να τολμήσει να πλησιάσει.

- Εσύ μου τις έβρεχες πριν σπάσω το λαγήνι. Τώρα που το ‘σπασα θα με σκοτώσεις.

- Σου τις έβρεχα για να μην το σπάσεις, του απαντά ο Χότζας. Τώρα που το ‘σπασες δεν υπάρχει λόγος, του εξήγησε. Η ζημιά έγινε.

Ωραία ιστορία και διδακτική, μόνο που στις μέρες μας ούτε βρύσες στις γειτονιές υπάρχουν, ούτε το ξύλο είναι κοινώς αποδεκτό μέσο διαπαιδαγώγησης. Καλά θα κάνουν όσοι νομίζουν ότι είναι οι «Χότζες» των πολιτιστικών στην Καβάλα να αφήσουν τη νέα διοίκηση της Στέγης να πορευτεί στο δρόμο που έχει ήδη χαράξει. Η Στέγη και τα πολιτιστικά μας πράγματα δεν χρειάζονται προστάτες. Ούτε καθοδηγητές. Το μοντελάκι είναι ξεπερασμένο. Δεν λειτουργεί πια.

Νίκος Σπιτσέρης