Απαντήσεις. Τώρα.

Τη θέλουμε ή δεν τη θέλουμε την Ειδική Οικονομική Ζώνη στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης; Το ερώτημα δεν επιτρέπει εύκολες απαντήσεις. Σε τούτη τη συγκυρία ούτε τα εύκολα και ενθουσιώδη ΝΑΙ, ούτε τα κάθετα και εξίσου εύκολα ΟΧΙ επιτρέπονται. Η χώρα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού εάν δεν κατρακυλάει ήδη στην πλαγιά λίγο πριν το τραγικό φινάλε, οπότε οι απαντήσεις σε τέτοια διλήμματα αποκτούν ξεχωριστή βαρύτητα. Η πολυτέλεια του χρόνου δεν υπάρχει. Ούτε για μαραθώνιες συσκέψεις επί συσκέψεων, ούτε για νέα ολέθρια σφάλματα.

Δύο είναι τα σενάρια, που αφορούν τη δημιουργία Ειδικής Οικονομικής Ζώνης, πέραν της αυτονόητης εφαρμογής του μέτρου στο σύνολο της Περιφέρειας και όχι σε ένα μέρος της: Το καλό και το κακό. Ή μάλλον το πολύ καλό και το εφιαλτικό.

Σύμφωνα με το πρώτο, η Ειδική Οικονομική Ζώνη αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την τόνωση της πραγματικής οικονομίας και τη δημιουργία των προϋποθέσεων ανάπτυξης, όπως τόνισε ο περιφερειάρχης Άρης Γιαννακίδης. Θα προσφέρει για περιορισμένο χρονικό διάστημα ένα ειδικό καθεστώς λειτουργίας εξαιρετικά ελκυστικό για τους επενδυτές, που θα περιλαμβάνει φοροαπαλλαγές και λιγότερη γραφειοκρατία, που σήμερα αποτελούν τροχοπέδη σε κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια. Το «πακέτο» δεν θα περιλαμβάνει εξευτελιστικούς μισθούς και λιγότερα ασφαλιστικά δικαιώματα για τους εργαζόμενους, δεδομένου ότι ο παράγοντας που αποτρέπει τις επενδύσεις δεν είναι το κόστος εργασίας.

Σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο, η Ειδική Οικονομική Ζώνη στόχο έχει την «κινεζοποίηση» της Περιφέρειας με οδυνηρές συνέπειες για όλους: Μικρομεσαίους και εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν πολύ περισσότερες ώρες από το κανονικό οκτάωρο, με μισθούς ανταγωνιστικούς της Αλβανίας και της Βουλγαρίας, που κυμαίνονται στο ½ και 1/3 των ελληνικών και με δραματικά ψαλιδισμένα ασφαλιστικά δικαιώματα. Η μείωση της γραφειοκρατίας θα αφορά ενοχλητικές «λεπτομέρειες» όπως ο σεβασμός του φυσικού περιβάλλοντος και η απαξίωση της δημόσιας και ιδιωτικής γης, που θα απαλλοτριώνεται με συνοπτικές διαδικασίες προκειμένου να δημιουργηθεί ένας παράδεισος για τις πολυεθνικές. Σα να μην έφταναν όλα αυτά, οι επενδύσεις θα γίνουν μέσω των κονδυλίων του ΕΣΠΑ που αναλογούν στην Ελλάδα, οπότε οι ξένοι επενδυτές δεν θα βάλουν φράγκο.

Τον λόγο έχει η διοίκηση της Περιφέρειας, που οφείλει να ξεκαθαρίσει τη στάση της, αλλά και οι συλλογικοί φορείς έκφρασης της κοινωνίας, που πρέπει να πιέσουν για να αποσπάσουν απαντήσεις. Χρόνος δεν υπάρχει.

Νίκος Σπιτσέρης