Ποιο ΠΑΣΟΚ;

Συνέβη στο Νοσοκομείο Καβάλας προ ημερών. Ένας παππάς έκανε έρανο για να μαζέψει τα χρήματα που απαιτούνταν για τις εργαστηριακές εξετάσεις ενός πολυτραυματία που είχε εισαχθεί. Δεν είναι φήμη, που από στόμα σε στόμα πήρε διαστάσεις. Το μετέφεραν στον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Δημήτρη Παπουτσή οι γιατροί του Νοσοκομείου. Το περιστατικό αυτό αρκεί για να σταματήσει κάθε συζήτηση περί τη δωρεάν υγεία. Αλλά και κάθε συζήτηση περί τον «σοσιαλιστικό» χαρακτηρισμό που απόμεινε στον τίτλο του ΠΑΣΟΚ για να θυμίζει αγώνες και διεκδικήσεις του παρελθόντος. Αλλά και πράξεις πολιτικές όπως η σύσταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας από τον Γιώργο Γεννηματά την πρώτη τετραετία των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου.

Εκείνα τα χρόνια το ΠΑΣΟΚ έκανε λάθη ανεπίτρεπτα όπως η άλωση του δημοσίου από κάθε κομματικό κοπρόσκυλο που κουνούσε με χάρη ένα πλαστικό σημαιάκι. Είχε αποδυθεί σε έναν αγώνα ανάδειξης νέων επιχειρηματικών τζακιών, για να συγκυβερνά. Αλλά είχε και αριστερά αντανακλαστικά. Μαζί με τα λαμόγια που είχαν σπεύσει να φάνε και να πιουν δια των κλαδικών υπήρχε και μια μεγάλη τάση από τη βάση ως την κορυφή, που την κόντρα με τη Δεξιά δεν την εννοούσαν μόνο σε επίπεδο εύκολης συνθηματολογίας. Υπήρχε έγνοια για τους οικονομικά αδύνατους. Μπορεί το σοσιαλιστικό ιδεώδες, όπως το εννοούσε ή το εννοεί ο καθείς, να είχε τρωθεί από τους καθημερινούς συμβιβασμούς που συνεπάγεται η άσκηση εξουσίας, αλλά κοινωνική ευαισθησία υπήρχε. Επειδή δε, τα εφαρμοσμένα οικονομικά και τα προγράμματα λιτότητας από το 1985 είχαν αρχίσει να δημιουργούν ρωγμές μεταξύ των προσδοκιών της κοινωνίας και του κυβερνητικού έργου, το ΕΣΥ έγινε δικαίως η «σημαία» του ΠΑΣΟΚ. Ήταν το πλέον απτό παράδειγμα της αντιπαράθεσης με τη Δεξιά.

Η αναρρίχηση της Ν.Δ. του Μητσοτάκη στην εξουσία το 1990 έκανε τη διαφορά ολοφάνερη. Επιχειρήθηκε η κατεδάφιση του ΕΣΥ, με χειρότερη στιγμή την υπαγωγή των Κέντρων Υγείας στις Διευθύνσεις Υγείας των Νομαρχιών. Έκτοτε κύλισε πολύ νερό στο αυλάκι. Πολλές κυβερνήσεις και πολλοί υπουργοί έκαναν τη μια ή την άλλη παρέμβαση. Πολλοί διαπλεκόμενοι γιατροί και επιχειρηματίες έκαναν ολόκληρες περιουσίες με βίλες στη Μύκονο εις το όνομα της δημόσιας υγείας. Πολλοί προμηθευτές έβγαλαν τα κέρατά τους.

Ώσπου φτάσαμε στο σημείο να υποχρεώνεται ένας παππάς να κάνει έρανο για τις εξετάσεις ενός πολυτραυματία. Το περιστατικό μπορεί συμβολικά να νοηθεί ως το οριστικό τέλος των ψευδαισθήσεων των οπαδών του ΠΑΣΟΚ για το πολιτικό πρόσημο του κόμματός τους.

Νίκος Σπιτσέρης