Αδιάβαστοι δήμαρχοι

Οι κατά μέτωπον επιθέσεις που δέχονται οι δήμαρχοι από την αντιπολίτευση, διανθισμένες με σκληρές εκφράσεις είναι απλά μια έκφραση του απολύτου αδιεξόδου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο σύνολό της. Διότι το πρόβλημα δεν είναι ούτε ο Ξουλόγης, ούτε ο Σιμιτσής, ούτε ο Μιχαηλίδης, ούτε ο Χατζηεμμανουήλ προσωπικά, χωρίς τούτο να σημαίνει ότι δεν έχουν τις ευθύνες τους ή ότι οι αντιπολιτευόμενοι δεν οφείλουν να επισημαίνουν τα λάθη και τις ολιγωρίες τους. Αυτός είναι ο ρόλος τους και αυτό οφείλουν να πράττουν.

Το πρόβλημα όμως είναι συνολικό και οφείλεται στο γεγονός ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση πιάστηκε αδιάβαστη να αντιμετωπίσει την κρίση, που ταλανίζει τη χώρα σε όλα τα επίπεδα. Έχουν δίκιο οι δήμαρχοι, όλοι οι δήμαρχοι αυτής της περιόδου, να δηλώνουν ότι τους αδικεί η συγκυρία. Πράγματι, έτσι είναι. Ανέλαβαν να διοικήσουν μεγάλους αυτοδιοικητικούς οργανισμούς που μάλιστα ακόμα δεν έχουν βρει τον βηματισμό τους, όπως οι δήμοι Νέστου και Παγγαίου για παράδειγμα ή οργανισμούς με πολύ μεγάλες ανελαστικές δαπάνες όπως ο δήμος Καβάλας, με ελάχιστους πόρους. Το βήμα του «Καλλικράτη», όπως και αυτό του «Καποδίστρια» που προηγήθηκε έμεινε μετέωρο. Παρά την έντονη κριτική, το μείζον ζήτημα των πόρων της αυτοδιοίκησης δεν λύθηκε θεσμικά, με συνέπεια οι εκάστοτε αυτοδιοικητικοί παράγοντες να παραμένουν δέσμιοι των επιλογών της κεντρικής εξουσίας, που εν μέσω αυτής της πρωτοφανούς κρίσης έκοψε μαχαίρι τις χρηματοδοτήσεις. Στο μεταξύ, η αυτοδιοίκηση «φορτώθηκε» με ένα σωρό αρμοδιότητες που ποτέ πριν δεν είχε όπως για παράδειγμα η συντήρηση των σχολείων ή η μεταφορά των μαθητών.

Το δύσκολο στοίχημα που οφείλουν να κερδίσουν σε τούτη την ιστορική καμπή οι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης –συμπολιτευόμενοι και αντιπολιτευόμενοι- είναι να δώσουν τη μάχη για την οριστική οικονομική χειραφέτηση της αυτοδιοίκησης με τον ορισμό συγκεκριμένου ποσοστού επί των ήδη εισπραττόμενων φορολογικών εσόδων για την αυτοδιοίκηση, δίχως την ανάμιξη της κεντρικής εξουσίας. Παράλληλα, εξίσου σημαντικό είναι να αλλάξουν άρδην σχεδιασμό και στόχευση ανταποκρινόμενοι στα νέα δεδομένα. Αυτό είναι το μεγαλύτερο έλλειμμα των δημάρχων του νομού Καβάλας. Ασκούν τα καθήκοντά τους εγκλωβισμένοι σε ένα μοντέλο λειτουργίας που πια ξεπεράστηκε από τις εξελίξεις. Οι δήμοι σήμερα οφείλουν να συμβιβάσουν τα ασυμβίβαστα. Να βρουν νέους πόρους δια της αξιοποίησης κοινοτικών προγραμμάτων, μα και να εξοικονομήσουν κονδύλια από δραστηριότητες ζημιογόνες, με κύριο γνώμονα την άσκηση κοινωνικής πολιτικής.

Εύκολο δεν είναι, αλλά δεν εκλέχθηκαν για τα εύκολα.

Νίκος Σπιτσέρης