Η πολιτική τράπουλα στο τραπέζι

Η πολιτική χρεωκοπία των δυο μεγάλων κομμάτων εξουσίας αποτυπώνεται με ευκρίνεια στη δημοσκόπηση της Public Issue για την «Καθημερινή» και τον «Σκάι». Αφού καταγράφεται η πλήρης απογοήτευση για την ασκούμενη πολιτική, που δεν δημιουργεί απολύτως κανέναν λόγο αισιοδοξίας για την πορεία της χώρας και την προσωπική ενός εκάστου, οι ερωτηθέντες δηλώνουν απογοητευμένοι από το ΠΑΣΟΚ σε ποσοστό 88% και από τη Ν.Δ. σε ποσοστό 93%! Δηλώνουν άκρως απογοητευμένοι από την κυβερνητική πολιτική, αλλά ακόμα περισσότερο απογοητευμένοι από τη στάση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Θεωρούν σε ποσοστό 72% ως καταλληλότερη μια κυβέρνηση που δεν θα ελέγχεται ούτε από το ένα κόμμα, ούτε από το άλλο.

Στην πρόθεση ψήφου προηγείται το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 33,5%, έπεται η Ν.Δ. με 27%, το ΚΚΕ με 12%, ο ΛΑΟΣ με 8,5%, ο ΣΥΡΙΖΑ με 5,5%, οι Οικολόγοι με 3%, η Δημοκρατική Αριστερά του Φώτη Κουβέλη με 3%, η Δημοκρατική Συμμαχία της Ντόρας Μπακογιάννη με 2,5%, με την αποχή στο 33,5%. Ο δρόμος για την ανατροπή της κυριαρχίας του δικομματικού σκηνικού που επιβλήθηκε μεταπολιτευτικά είναι ορθάνοιχτος.

Δεν είναι μόνο τα ποσοστά της πρόθεσης ψήφου, που δείχνουν σαφέστατα την τάση της αύξησης της αποχής, αλλά και της διασποράς της ψήφου και της δυναμικής που εμφανίζουν οι νέοι κομματικοί σχηματισμοί. Είναι και κείνο το 17% μόνο που εκτιμά ότι λύσεις μπορούν να δώσουν μονοκομματικές κυβερνήσεις, έναντι του 23% που τάσσονται υπέρ μιας οικουμενικής κυβέρνησης και του 30% μιας κυβέρνησης συνεργασίας. Δηλαδή το 53% θεωρεί ως λύση μια πολυκομματική κυβέρνηση. Μια προοπτική που φαντάζει και είναι εξαιρετικά δύσκολη, αλλά πια πολύ πιθανή είτε το θέλουν τα επιτελεία των κομμάτων, είτε όχι. Η ιδέα για τη δημιουργία συμμαχικών κυβερνήσεων μοιάζει να έχει ωριμάσει στην κοινωνία και είναι πολύ πιθανό να επιβληθεί εκ των πραγμάτων.

Το εκλογικό σώμα παρουσιάζει δυο τάσεις με μια κοινή συνισταμένη. Μια τάση αποχής από το πολιτικό παιχνίδι και μια άλλη δημιουργίας νέων δεδομένων, που θα ανατρέπουν δεδομένα δεκαετιών. Αυτό που μένει να απαντηθεί είναι αν τα μικρότερα κόμματα μπορέσουν να ανταποκριθούν στον ρόλο, που πολύ πιθανόν τους εμπιστευθεί. Εάν τα καταφέρουν, το πολιτικό παιχνίδι θα ξαναμοιραστεί από την αρχή.

Εάν όχι, ο «επάρατος» δικομματισμός θα προβάλλει αργά ή γρήγορα ως η μοναδική λύση.

Νίκος Σπιτσέρης