Οι "Ταμπεραμέντφολ" είναι οι "γκασταρμπάιτερ" του 21ου αιώνα

Όταν η ιστορία επαναλαμβάνεται έχει τα χαρακτηριστικά της φάρσας. Αυτό συνέβη με ένα γκρουπ μεταναστών του σήμερα που μαθαίνουν τα Γερμανικά στην Κολωνία, ευελπιστώντας να βρουν αργότερα μια δουλειά. Στο πλαίσιο της εκπαίδευσής τους επισκέφθηκαν ένα μουσείο όπου μεταξύ των άλλων εκθεμάτων υπήρχαν εργατικές φόρμες ξένων εργατών στη Γερμανία τη δεκαετία του ’60. Ήταν τότε, που η κατεστραμμένη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο Γερμανία χρειαζόταν εργατικά χέρια για να ανοικοδομηθεί και εισήγαγε μαζικά εργατικά χέρια από τις φτωχές χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Τα θύματα αυτού του σκλαβοπάζαρου απόκτησαν μια ονομασία σκληρή όσο και οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσής τους: «Γκασταρμπάιτερ». Αυτό που δεν είναι τόσο γνωστό είναι ότι δυο χρόνια πριν τη σύναψη της ελληνογερμανικής συμφωνίας «Περί απασχολήσεως Ελλήνων εργατών στη Γερμανία» (1960), το 1958 η Γερμανία είχε προτείνει την εγκατάσταση εργοστασίων στον ελληνικό χώρο με την υποχρέωση αυτά να απασχολούν αποκλειστικά Έλληνες. Η Ελλάδα όμως αποφάσισε να θυσιάσει την εκβιομηχάνιση της στον βωμό του συναλλάγματος, ξεπουλώντας το πλέον παραγωγικό εργατικό δυναμικό που διέθετε. «Η μετανάστευση είναι ευλογία Θεού δια τον τόπο», είχε δηλώσει τότε χαρακτηριστικά ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος.

Όταν μία Ελληνίδα, δύο Ισπανοί και η μια Τουρκάλα βρέθηκαν μπροστά από τις εργατικές φόρμες που είχαν φορέσει οι γονείς τους και οι θείοι τους για να δουλέψουν στις φάμπρικες της Γερμανίας μερικές δεκαετίες πριν το ξάφνιασμα ήταν εύλογο. Όπως και οι συνειρμοί. Μετά από δεκαετίες μιας ψευδεπίγραφης ευδαιμονίας, μετά από λάθη επί λαθών στρατηγικού χαρακτήρα όσον αφορά το αναπτυξιακό προφίλ των χωρών τους, βρέθηκαν αυτοί στη θέση των πατεράδων τους. Τώρα πια οι μετανάστες δεν είναι ανειδίκευτοι εργάτες. Οι σύγχρονοι μετανάστες έχουν πτυχία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, γνωρίζουν ξένες γλώσσες και δεν μαθαίνουν τη γερμανική στη δουλειά. Πηγαίνουν σε σχολές για να μάθουν καλά τη γλώσσα πριν βγουν στην αγορά να ψάξουν για δουλειά.

Πλέον δεν είναι «γκασταρμπάιτερ», αλλά “ταμπεραμέντφολ”, ένας συνδυασμός μεσογειακού ταμπεραμέντου και λαθών που τους οδήγησαν και πάλι στον δρόμο της ξενητειάς. Αλλά στο μεταξύ, έχει αλλάξει και η Γερμανία. Τα εργατικά χέρια περισσεύουν και στους μετανάστες προσφέρονται δουλειές με μισθούς της τάξης των 700-1.000 ευρώ. Οι «ταμπεραμέντφολ» αντιμετωπίζονται όπως και οι «γκασταρμπάιτερ», μόνο που τώρα πια δεν υπάρχει προοπτική.

Νίκος Σπιτσέρης